Του Γιώργου Αγγελόπουλου, ΤΑ ΝΕΑ, Πρόσωπα, 4 Ιανουαρίου 2010
«Είμαι Ιταλός και έχω μαύρο δέρμα», έγραψε ο συγγραφέας Παπ Χουμά στη «Ρεπούμπλικα» και αφηγήθηκε τη «γεμάτη εμπόδια» ζωή ενός μαύρου Ιταλού. Η αφήγησή του άνοιξε μια συζήτηση για τον ρατσισμό στην Ιταλία.
Ο Παπ Χουμά γεννήθηκε το 1957 στο Ντακάρ της Σενεγάλης, εδώ και 15 χρόνια είναι Ιταλός πολίτης, εργάζεται σ’ ένα βιβλιοπωλείο του Μιλάνου και έχει γράψει δύο βιβλία που εκδόθηκαν το 1990 και το 2005. “Είμαι Ιταλός κι έχω μαύρο δέρμα. Ενας ‘Black Italian’, όπως άκουσα να λένε δύο Αφροαμερικανοί της ασφάλειας στον έλεγχο διαβατηρίων του αεροδρομίου της Βοστώνης. Ομως έχετε ιδέα τι σημαίνει να είσαι Ιταλός και να έχεις μαύρο δέρμα σήμερα στην Ιταλία;”, έγραψε ο Χουμά στη “Ρεπούμπλικα”.
Στο άρθρο του μίλησε για τις προσβολές, τον ρατσισμό που αντιμετωπίζει καθημερινά. Οταν εμφανίστηκε σ’ ένα γραφείο της δημαρχίας για να πάρει ένα πιστοποιητικό, το χρώμα του δέρματός του αιφνιδίασε τους δημοτικούς υπαλλήλους. “Η υπάλληλος δεν κοίταξε καν την ταυτότητα που της έδειχνα και μου ζήτησε άδεια παραμονής. Οταν της είπα ότι δεν έχω, αλλά αρκούσε να κοιτάξει τι έγραφε η ταυτότητα, ‘Ιταλός’, εκείνη περιήλθε σε αμηχανία και ζήτησε τη βοήθεια δύο συναδέλφων της. ‘Μου έδωσε την ιταλική ταυτότητά του, αλλά λέει πως δεν έχει άδεια παραμονής. Πώς είναι δυνατόν; Πώς έβγαλες ταυτότητα, αν δεν έχεις άδεια παραμονής… καταλαβαίνεις; Από πού πήρες αυτό το έγγραφο; Καταλαβαίνεις ιταλικά;’. ‘Δεν έχω άδεια παραμονής’, περιοριζόμουν να απαντώ…”.
Ο Χουμά εξηγεί πως, σε άλλες περιπτώσεις που υπογράμμιζε αμέσως το γεγονός ότι είναι ιταλός πολίτης, συναντούσε αντιδράσεις του τύπου “έχεις ιταλικό διαβατήριο, αλλά δεν είσαι Ιταλός” ή “δεν έχεις ιταλική εθνικότητα, όπως εμείς, αλλά μόνο την ιταλική υπηκοότητα”. Οταν μετακόμισε στην καινούργια πολυκατοικία του, ο γείτονάς του τον πέρασε για πλασιέ και θέλησε να τον πετάξει έξω. Μια φορά που πήγε να ξεκλειδώσει το αυτοκίνητό του, κάποιος που τον είδε παραλίγο να ειδοποιήσει διερχόμενους αστυνομικούς ότι “ένας μαύρος κλέβει αυτοκίνητο”. Οποτε μπαίνει στο τραμ, είναι πάντα προετοιμασμένος για προσβολές. Η ιταλική υπηκοότητά του δεν βοηθάει· “δεν φτάνει που είσαι μαύρος, αλλά κάνεις και τον Ιταλό” του λένε…
Ο απεσταλμένος της γαλλικής “Λε Μοντ” στην Ιταλία επισημαίνει πως πολλοί μετανάστες γίνονται Ιταλοί πολίτες έπειτα από μια μακροχρόνια διαδικασία -40.000 έγιναν το 2008, τετραπλάσιοι απ’ ό,τι το 2000. Ομως για πολλούς συμπολίτες τους παραμένουν ξένοι. Και, όπως υπογραμμίζει στην επιθεώρηση Limes ο γεννημένος στην Τεχεράνη Ιταλός Μπιγιάν Ζαρμαντιλί, ο ρατσισμός των αρχών, “αυτός που υπερβαίνει τη χυδαιότητα του αδαούς, του απολίτιστου, κινδυνεύει να γίνει μια δομική ασθένεια της κοινωνίας, μια ασθένεια που είναι δύσκολο να ιαθεί: η ασθένεια όπου το θύμα συγχέεται με τον δήμιο”. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ιταλία».
