Μια παλιά ιστορία που εξηγεί γιατί είμαστε ανιστόρητοι
Του Κώστα Βαξεβάνη, “Πανδωρικώς”, Το Κουτί της Πανδώρας, 26/2/2010
http://www.koutipandoras.gr
Οι Γερμανοί είναι φίλοι μας. Κι ο λαικισμός ένας μεγάλος εχθρός. Αλλά δεν υπάρχει μεγαλύτερος από τον εαυτό μας. Αυτόν τον “εθνικό” εαυτό μας που μας δικαιολογεί πάντα αφού πρώτα μας τοποθετήσει στον υψηλό θρόνο απ όπου όλοι και όλα, τα ξένα, των άλλων, φαίνονται υποδεέστερα. Αρκεί να μην χρειάζεται να μετρήσουμε με συγκεκριμένα μέτρα. Να μην μιλάμε δηλαδή για έλλειμα, παραγωγικότητα,απόδοση, κόστος. Αρκεί να μιλάμε για αόριστες, μη μετρήσιμες, σχεδόν μεταφυσικές έννοιες. Υπερηφάνεια, δόξα, ελληνικότητα, δίκιο. Διαθέτουμε την μεγαλοπρέπεια των φιλολογικών εννοιών. Τώρα βέβαια αν κάνουμε τον κόπο να κοιτάξουμε την ιστορία των άλλων λαών (και των Τούρκων και των Σέρβων και των Άγγλών και των Βούλγαρων) θα διαπιστώσουμε πως όλοι αυτοπροσδιορίζονται ως περήφανοι, γενναίοι, ηρωικοί, αδικημένοι. Και διαθέτουν όλοι και κατ αποκλειστικότητα τη θεία ευλογία.
Το δημοσίευμα του Focus εξόργισε και μένα. Αλλά ήταν ένα ανόητο, κίτρινο δημοσίευμα των κοκορακίων της γερμανικής δημοσιογραφίας. Ήταν όμως μια άποψη και ο καθένας έχει δικαίωμα σε αυτήν. Θυμηθείτε πόσες φορές έχουμε μιλήσει για κουτόφραγκους ή αμερικανάκια. Βεβαίως τα αστροπελέκια που έφτιαξαν το εξώφυλλο πρέπει γενικώς να προσέχουν όταν χρησιμοποιούν ιστορικούς συμβολισμούς γιατί αν κάποιοι μπουν στον πειρασμό να απαντήσουν αναλόγως, δυστυχώς η Γερμανία δεν διαθέτει κάποια Αφροδίτη της Βόνης αλλά μορφές που ταυτίστηκαν με την παγκόσμια ντροπή.
Είχε δίκιο ο Πάγκαλος πως η Γερμανία ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ελληνική οικονομία. Τα γερμανικά στρατεύματα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σκότωσαν έλληνες, κατέκαψαν την Ελλάδα και κατέκλεψαν περιουσίες και τα αποθέματα χρυσού της χώρας.Αρκεί βέβαια να μην ξεχνάμε πόσο ευθύνονται οι έλληνες και οι ελληνικές κυβερνήσεις.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που δεν διεκδίκησε πολεμικές αποζημιώσεις, αλλά γι αυτό δεν φταίνε οι Γερμανοί. Το μεταπολεμικό ελληνικό κράτος, αυτό που δημιουργήθηκε (για να μην ξεχνάμε την ιστορία) και από συνεργάτες των Γερμανών, αρκετά ένοχο και πολύ περισσότερο δουλικό, υπερασπίζοντας ίσως τον εαυτό του, τη φύση του, παραιτήθηκε κάθε διεκδίκησης. Η υπόθεση Μέρτενς, που συγκλόνισε την Ελλάδα τη δεκαετία του 60, είναι μια παλιά ιστορία αρκετά επεξηγηματική. Πριν από χρόνια, μια δημοσιογραφική έρευνά μου για την υπόθεση αυτή, χαρακτηρίστηκε ως προσπάθεια αποκαθήλωσης του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το «έθνος» έπρεπε να παραμείνει η μυθική περιγραφή των σχολικών εγχειριδίων και ο εθνάρχης το σύμβολο μιας ηρωικής και όχι συνεργαζόμενης με τους ναζί, Δεξιάς.
Ο Μέρτενς,οι αποζημιώσεις και ο Καραμανλής
Τον Μάιο του 1957, ο Μαξ Μέρτενς, ο χασάπης της Θεσσαλονίκης, ο ναζί που ευθυνόταν για τον εκτοπισμό των Ελλήνων Εβραίων και την κλοπή των περιουσιών τους, επέστρεψε στην Ελλάδα. Σύμφωνα με μια σημερινή εκδοχή, για να αναζητήσει κομμάτι του θησαυρού των Εβραίων που είχε βυθίσει με πλοίο στην Ελλάδα. Όπως και να έχει, σίγουρος πάντως, για την φιλικότητα του ελληνικού καθεστώτος. Καταζητούμενος από το 1947, ένοιωθε περιέργως αρκετά ασφαλής στην χώρα που είχε κατακάψει. Εκείνη την εποχή μάλιστα ήταν στέλεχος του γερμανικού υπουργείου Δικαιοσύνης και φίλος του καγκελάριου Αντενάουερ. Κάποιοι εβραίοι όμως τον αναγνώρισαν και απαίτησαν την σύλληψή του. Ο Μέρτενς πραγματικά συνελήφθη.
Τον Νοέμβριο του 1958 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Ευάγγελο Αβέρωφ επισκέπτονται την Βόννη. Ενδίδουν στις πιέσεις του Αντενάουερ να μην διεκδικήσουν πολεμικές αποζημιώσεις. Με την επιστροφή στην Ελλάδα ο Καραμανλής περνά μάλιστα νόμο για αναστολή δίωξης εγκληματιών πολέμου. Ακόμη και οι Άγγλοι την εποχή εκείνη κατηγορούν την ελληνική κυβέρνηση πως «αμνηστεύει εγκληματίες πολέμου». Ο μοναδικός εγκληματίας πολέμου που έχουμε στην Ελλάδα είναι ο Μέρτενς. Ο νόμος αρχικώς τον εξαιρεί από την αμνήστευση αλλά λίγο αργότερα τροποποιείται ο νόμος (ν.δ. 3933/1959) και τον συμπεριλαμβάνει. Έτσι ενώ ο Μέρτενς καταδικάζεται σε 25 έστω μόλις χρόνια κάθειρξης στέλνεται στη Γερμανία όπου απελευθερώνεται. Η υποχωρητική συμπεριφορά του Καραμανλή δεν έχει καμιά εμφανή εξήγηση. Κυβερνητικά στελέχη λένε πως ευνοεί το κλίμα των καλών σχέσεων Ελλάδας Γερμανίας και την είσπραξη ενός δανείου 200 περίπου εκατομμυρίων μάρκων. Αντί να διεκδικήσουμε δεκάδες δισεκατομμύρια όπως είχαμε δικαίωμα, το βουλώνουμε με ένα δάνειο. Γιατί;
Κατά πολλούς η εξήγηση είναι σε όσα είπε μόλις απελευθερώθηκε ο ίδιος ο Μαξ Μέρτενς. Με συνεντεύξεις του στη Σπηγκελ και την Ηχώ του Αμβούργου υποστηρίζει πως κατά την κατοχή, συνεργάτες του ήταν μέλη της κυβέρνησης Καραμανλή. Κατονομάζει μάλιστα συγκεκριμένα:
1. Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Σύμφωνα με τον Μέρτενς ο Καραμανλής είχε δώσει πληροφορίες ακόμη και για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου αλλά οι γερμανοί δεν τον πίστεψαν
2. Τον Δημήτρη (Τάκο) Μακρή, υπουργό εσωτερικών του Καραμανλή
3. Τον Γεώργιο Θέμελη υφυπουργό Άμυνας
4. Την Δοξούλα σύζυγο του Μακρή η οποία ήταν γραμματέας του και σύνδεσμος με τους πληροφοριοδότες
Οι συνεντεύξεις αναστατώνουν την πολιτική ζωή της χώρας. Η ΕΔΑ μιλά για προδότες που αντάλλαξαν την γερμανική σιωπή με υποχωρήσεις από τις αποζημιώσεις. Έτσι εξηγήθηκε η σπουδή επίσκεψης του Καραμανλή στη Βόννη και η απελευθέρωση του Μέρτενς.
Αποκαλύφθηκε πως πραγματικά ο Μακρής την εποχή της κατοχής διορίστηκε από τα γερμανικά στρατοδικεία ως «δικηγόρος» ελλήνων. Η γυναίκα του Δοξούλα ήταν πραγματικά γραμματέας του Μέρτενς στη Θεσσαλονίκη και ο Θέμελης διορισμένος από τους γερμανούς Νομάρχης. Για τον Καραμανλή δεν υπήρχαν στοιχεία. Μόνο ο τρόπος που έκλεισε την υπόθεση των ελληνικών διεκδικήσεων. Κανένας από τους θιγόμενους δεν κατέφυγε στα γερμανικά δικαστήρια εναντίον του Μέρτενς.
Η ανώμαλη δεκαετία του 60 και βέβαια το μετεμφυλιοπολεμικό ελληνικό κράτος έθαψε την υπόθεση Μέρτενς. Στα άπαντα Καραμανλή, υπάρχει μόνο μια παράγραφος για την υπόθεση που έριξε την πιο σκοτεινή σκιά στην προσωπική ιστορία του Καραμανλή.
Η Ιστορία για μια ακόμη φορά υποχώρησε μπροστά στις ανιστόρητες και αυθαίρετες ερμηνείες της. Ο Καραμανλής έγινε Εθνάρχης, οι έλληνες όσο περήφανοι ήθελαν τα σχολικά εγχειρίδια και οι συνεργάτες των Ναζί ιστορικές οικογένειες πάνω από όλα πατριωτικές.
Αυτή είναι η εξήγηση γιατί η Ελλάδα δεν πήρε πολεμικές αποζημιώσεις. Δεν μπορώ να καταλάβω βεβαίως γιατί όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν ευνόησαν, αλλά σαμποτάρισαν προσπάθειες ελλήνων πολιτών (κάτοικοι Διστόμου) να διεκδικήσουν με βάση τους ευρωπαικούς νόμους όσα είχαν δικαίωμα.
Οι Γερμανοί βεβαίως είναι φίλοι μας αλλά φίλτατη είναι η αλήθεια. Ας αφήσουμε λοιπόν τους λεονταρισμούς και τις εκρήξεις εθνικής αγανάκτησης γιατί το δάχτυλο της Αφροδίτης σηκώθηκε ειρωνικά μπροστά στο πρόσωπό μας . Η εθνική μας περηφάνεια δεν απειλήθηκε από έναν ανόητο συντάκτη ύλης του Focus αλλά από εμάς τους ίδιους. Και θα απειλείται όσο στη θέση της ιστορικής αλήθειας βάζουμε ανιστόρητους αγανακτισμένους και εύθικτους απολίτικους.
