Υψηλότεροι μισθοί στη Γερμανία θα ωφελούσαν όλη την Ευρώπη
Η ΕΠΟΧΗ, Κυριακή 18 Ιουλίου 2010
Τη συνέντευξη πήρε ο Αργύρης Παναγόπουλος
Το Die Linke δίνει μάχη εναντίον της πολιτικής λιτότητας της Μέρκελ, έχοντας επωμιστεί ένα ιδιαίτερο βάρος στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, εκτιμά ο Βόλφγκανγκ Γκέχρκε, ο βουλευτής του Die Linke και εδώ και χρόνια βασικός υπεύθυνος της διεθνούς πολιτικής του κόμματος.
Ο Γκέχρκε, είναι ένας από τους μεγάλους γερόλυκους της γερμανικής αριστεράς. Γεννήθηκε το 1943, ενώ από τα τέλη της δεκαετίας του ‘50 άρχισε να συμμετέχει στις νεολαιίστικες οργανώσεις της κομμουνιστικής αριστεράς και αποτέλεσε ένα από τα ιστορικά στελέχη της νεολαίας και αργότερα του ίδιου του DKP, του φιλοσοβιετικού κομμουνιστικού κόμματος της Δυτικής Γερμανίας.
Ο οξυδερκής Γκέχρκε συνηθίζει να αστειεύεται για εκείνη την περίοδο, που ως “εχθρός του γερμανικού κράτους” έχει πάνω από 10.000 σελίδες απόρρητων εγγράφων για τη δράση του. Ακόμη και στη σημερινή δημοκρατική Γερμανία, και παρά τη βουλευτική του ιδιότητα, θα χρειαζόταν χρόνια για να πάρει τις εγκρίσεις για να διαβάσει το έγραφα που έγραψαν για αυτόν οι χαφιέδες και οι μυστικές υπηρεσίες της Δυτικής Γερμανίας.
Από την περίοδο του DKP ο Γκέχρκε γνώρισε σχεδόν όλα τα σημερινά ηγετικά στελέχη της ελληνικής αριστεράς, που προέρχονται από το ΚΚΕ και τα υπόλοιπα ΚΚ της Δυτικής Ευρώπης, ενώ η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού τον οδήγησε να στηρίξει την είσοδο των κομμουνιστών του κόμματος στο PDS.
Πώς αντιμετωπίσατε το πακέτο λιτότητας της Μέρκελ;
Θα το πω επιγραμματικά: είναι καταστροφικό. Κόβει μόνο από τους φτωχούς, τους ανέργους και τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα. Δεν πλήττει κανέναν άλλο. Τράπεζες, μεγάλες επιχειρήσεις και υψηλόμισθοι δεν καταβάλλουν κανένα κόστος για την κρίση.
Κάποτε μιλάγαμε και για μια «κοινωνική δεξιά» στη Γερμανία, που κατά κάποιο τρόπο υπερασπιζόταν τις βασικές αρχές του κοινωνικού κράτους. Υπήρχαν κάποιες μεγάλες κοινωνικές οργανώσεις, κυρίως χριστιανικές, και άλλες μετριοπαθείς κοινωνικές ομάδες πίεσης. Τι έχει μείνει όρθιο από το τσουνάμι του νεοφιλελευθερισμού;
Η εκκλησία των προτεσταντών διατύπωσε δριμύτατη κριτική εναντίον της λιτότητας. Υπάρχουν σε τοπικό επίπεδο πολλές οργανώσεις και δυνάμεις, όπως αυτές που ανέφερες, που αντιδρούν από τα μέσα στις επιλογές του συντηρητικού χώρου. Ακόμη και ορισμένοι πολιτικοί της δεξιάς αρχίζουν να αμφιβάλλουν για την πολιτική που ακολουθεί η Μέρκελ.
Το πρόβλημα είναι ότι η Μέρκελ έχει δημιουργήσει ένα ουσιαστικά συγκεντρωτικό κόμμα, που ελέγχεται από την ίδια και, το χειρότερο, από τους νεαρούς «συνταγματάρχες» της. Τους οποίους προωθεί ως πιθανούς διαδόχους τους.
Η ηγετική ομάδα των χριστιανοδημοκρατών ελέγχεται ασφυκτικά από τη Μέρκελ, η οποία είναι πολύ υπομονετική, ξέρει να περιμένει για να χτυπήσει τους αντιπάλους της.
Η ανεργία στη Γερμανία βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας, οι εξαγωγές και η βιομηχανική παραγωγή αυξάνονται και, σχηματικά, σε λίγο οι φάμπρικες δεν θα μπορούν βρουν βιομηχανικούς εργάτες. Δεν είναι μια καλή ευκαιρία για αυξήσεις; Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε και την ενίσχυση των οικονομιών του ευρωπαϊκού Νότου και την ικανότητα των χωρών αυτών να αντιμετωπίσουν με καλύτερους και δικαιότερους όρους την κρίση …
Αυτή θα ήταν μια καλή πολιτική, γιατί η αύξηση της κατανάλωσης στη Γερμανία με υψηλότερους μισθούς θα μπορούσε να στηρίξει την ανάκαμψη όλης της Ευρώπης. Η κυβέρνηση και οι βιομήχανοι δεν έχουν καμία πρόθεση για αυξήσεις. Ακόμη και εάν έδιναν κάποιες αυτές θα ήταν πολύ χαμηλές για να στηρίξουν τη γενικότερη ανάκαμψη της Ευρώπης.
Πώς είναι οι σχέσεις σας με τους Πράσινους;
Υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα με τους Πράσινους, γιατί η παλιά γενιά του κόμματος έχει πολύ πιο νεοφιλελεύθερες θέσεις ακόμη και από …νεοφιλελεύθερους! Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πιο εύκολη η προγραμματική συμμαχία τους με τους δεξιούς της Μέρκελ στα διάφορα κρατίδια παρά με τους σοσιαλδημοκράτες. Οι νέες γενιές έχουν μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθησία, αλλά ακόμη απέχουν πολύ από το να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο.
Στο επίπεδο των οικολογικών και ενεργειακών θεμάτων δεν υπάρχουν περιθώρια συνεργασιών;
Πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε εάν οι θέσεις των Πράσινων για τα ενεργειακά θέματα ξεκινούν από υγιείς οικολογικές αντιδράσεις ή από τη διάθεση να εξυπηρετήσουν συμφέροντα λόμπι του τομέα.
Τα λόμπι της αιολικής ενέργειας ή των ηλιακών πάνελ;
Ασφαλώς. Η πολιτική μας δεν πρέπει να καθορίζεται ή να έχει σχέσεις με τις βιομηχανίες και τα οικονομικά συμφέροντα. Υποστηρίζουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, χωρίς να έχουμε σχέσεις με εταιρείες, ομίλους και λόμπι.
Στην Ελλάδα, πάντως, διαμορφώθηκε μια αρνητική εικόνα για τους γερμανούς Πράσινους από την περίοδο των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών εναντίον της Σερβίας.
Εκείνος ο πόλεμος αποτέλεσε μεγάλη ντροπή για όσους από την αριστερά, τους πράσινους ή τον αποκαλούμενο προοδευτικό κόσμο στήριξαν τους βομβαρδισμούς. Αναφέρθηκες στους Πράσινους της Γερμανίας. Είχαμε την ιταλική κεντροαριστερά να στηρίξει τους βομβαρδισμούς. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι στο DNA του Die Linke υπάρχει το στοιχείο της ειρήνης και της μη συμμετοχής σε «ανθρωπιστικούς», «δημοκρατικούς» ή άλλους πολέμους. Από το 1914 οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι και οι εξαρτημένες τάξεις διαιρούνται στο θέμα του πολέμου και της ειρήνης. Φθάνει πια. Δεν έχουμε καμία δουλειά στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και πουθενά. Πολιτική είναι να στέλνεις ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Αυτό είναι το μέτρο της αριστεράς.
Οι σχέσεις σας με τους Σοσιαλδημοκράτες είναι καλύτερες;
Με τους Σοσιαλδημοκράτες μπορεί να υπάρξει μια συζήτηση, γιατί και οι δύο ξεκινάμε από μια ιδεολογική ερμηνεία του σημερινού κόσμου και των αντιθέσεων του και θέτουμε κοινά σημεία για τη διαμόρφωση της πολιτικής. Οι Σοσιαλδημοκράτες πάσχουν όμως από έναν κυβερνητισμό, που θυσιάζει οποιεσδήποτε αντιστάσεις στη νεοφιλελεύθερη πολιτική.
Στο κοινοβούλιο διατηρούμε επαφές, αλλά η νεοφιλελεύθερη πολιτική τους δεν επιτρέπει να οδηγηθούμε σε κάποια κοινή αντιμετώπιση προβλημάτων. Αντίθετα, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο μπορούμε να καταλήξουμε σε προγραμματικές συνεργασίες και να προσφέρουμε μια διαφορετική πολιτική στους πολίτες. Το Die Linke σήμερα θα πρέπει να προχωρήσει μόνο του. Δεν ξέρουμε σε μερικά χρόνια τι ακριβώς θα γίνει.
Στο Ευρωπαϊκό Κόμμα της Αριστεράς δεν υπάρχει πια η ισχυρή ομάδα της Επανίδρυσης και των Ιταλών Κομμουνιστών. Το Die Linke έχει αναλάβει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής της ευρωπαϊκής αριστεράς για να αντισταθμίσει αυτή την απώλεια;
Μου φαίνεται ότι το Die Linke ανέλαβε ένα υπερβολικά βαρύ φορτίο με το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ιδιαίτερα μετά τα τελευταία αποτελέσματα των τελευταίων ευρωεκλογών. Δεν νομίζω ότι είναι καλό οι Γερμανοί να έχουμε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Εξαρτάται τους Γερμανούς …
Έχεις δίκαιο. Πιστεύω όμως ότι το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς αντιμετωπίζει ορισμένες «δυσλειτουργίες». Διαβάζω τα πρακτικά των συνεδριάσεων και μου φαίνεται ότι είμαστε χειρότερα από το Ευρωκοινοβούλιο ή τα εθνικά κοινοβούλια, που συζητάνε για τα πάντα και τίποτα. Πρέπει να οργανωθούμε καλύτερα, να εξετάσουμε καλύτερα τις θεματολογίες μας και να είμαστε περισσότερο διακριτοί και παρεμβατικοί.
Το Die Linke αντιμετωπίζει επίσης και το πρόβλημα αλλαγής της ηγεσίας του…
Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, γιατί η αντιμετώπιση του χρειάζεται βάθος χρόνου. Δεν είναι εύκολο να δημιουργήσεις μέσα σε μικρό διάστημα ηγετικές ομάδες. Τα στελέχη μας πρέπει να κάνουν πολλή δουλειά στο κοινοβούλιο και έξω για να βελτιωθούν, να διατηρούν τη σχέση τους με την πραγματικότητα, τον κόσμο, να έχουν οράματα και να είναι αποτελεσματικοί.
Έχουμε πολλούς και ικανούς νέους συντρόφους που μπορούν να διαδεχθούν την ηγεσία που δημιούργησε το Die Linke και σήμερα, ακόμη και ηλικιακά, αποσύρεται.
Η μορφή του Όσκαρ Λαφοντέν βαραίνει τις όποιες επιλογές;
Ο Όσκαρ είναι εξαιρετικός άνθρωπος και εξαιρετικός σύντροφός. Αποτελεί έναν από τους καλύτερους ρήτορες της πολιτικής σκηνής. Έχει το μεγάλο προνόμιο μιας ανιδιοτέλειας, που πηγάζει και από το γεγονός ότι δεν έχει ανάγκη από κανέναν πρωταγωνισμό, ή ηγετισμό. Ήταν πρόεδρος του SPD, υπουργός Οικονομικών, πρωθυπουργούς σε κρατίδιο. Δεν έχει ανάγκη να μας αποδείξει ή να αποδείξει στον εαυτό του τίποτα. Μετράει η τεράστια πολιτική του προσφορά.
Τον Όσκαρ ή τον αγαπούν πολύ ή τον μισούν πολύ. Τον αντιπαθούν κυρίως οι Σοσιαλδημοκράτες. Ανάβει τα πολιτικά πάθη. Οι σύντροφοι μας στη βουλή, στους θεσμούς, στα συνδικάτα, στις μαζικές οργανώσεις έχουν πολλά να μάθουν από ηγέτες όπως ο Λαφοντέν και ο Μπίσκι. Το Die Linke πρέπει να δημιουργήσει μια ηγετική ομάδα που να έχει επικοινωνία με τη βάση της κοινωνίας, που να ξέρει να εκφράζεται, να κινείται, να κάνει πολιτική.
Κανείς δεν είναι αναντικατάστατος.
Μοιάζει, όμως, λίγο με τη ρητορική του υπαρκτού σοσιαλισμού …
Ίσως έχεις δίκαιο, αλλά το Die Linke πρέπει να προχωρήσει και έχουμε ανάγκη μιας προβολής των θέσεων του κόμματος και της αναγνώρισης των στελεχών του από τον κόσμο και την κοινωνία. Η πορεία μας δεν ήταν ούτε είναι εύκολη.
