Του Λευτέρη Κουσούλη, Πολιτικού επιστήμονα
http://www.eklogika.gr, 20 Ιουλίου 2010
Τίποτε το σημαντικό
Η φθορά των κομμάτων, όλων, φαίνεται πια να παγιώνεται. Και είναι σήμερα εύκολος ο ισχυρισμός ότι οι πολίτες αδιαφορούν για την πολιτική, απομακρύνονται από τα κόμματα και τα δημόσια πράγματα, αίρουν την εμπιστοσύνη τους.
Η υπόθεση των κομμάτων όμως, της λειτουργίας τους και της συμμετοχής τους στα δημόσια πράγματα, είναι και παραμένει μια πολύ σημαντική υπόθεση. Δεν μπορεί να νοηθεί όχι μόνο λειτουργία, αλλά ούτε καν ύπαρξη του πολιτικού συστήματος, χωρίς την ύπαρξη των κομμάτων.
Έτσι, έχει ιδιαίτερη αξία να προσεγγίσουμε τη Νέα Δημοκρατία όπως αυτή επιχειρεί να αυτοδιαμορφωθεί υπό την ηγεσία του σημερινού αρχηγού της. Τώρα λοιπόν που κόπασε μεταξύ άλλων ο θόρυβος από το συνέδριο του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και ο σύντομος χρόνος που παρήλθε διέλυσε ήδη την πάχνη της ρητορικής, ένα είναι το πραγματικό και δυσάρεστο συμπέρασμα. Τίποτε το σημαντικό δεν συμβαίνει στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Όλα όσα ειπώθηκαν, όλα όσα ακούστηκαν, η πρόταξη της εσωτερικής εξουσίας (με την ποικιλότροπη και ανομολόγητη αναζήτηση μιας ιδεολογικής καθαρότητας), η εκφώνηση προθέσεων, η απλοποίηση της πραγματικότητας, η άρνηση της συνθετότητας της εποχής, η αδυναμία κατανόησης του σημερινού αδιεξόδου της χώρας, συγκροτούν το κενό μιας πολιτικής παράστασης, που προορίζεται για τα δελτία ειδήσεων και τα πρωτοσέλιδα. Όχι για τα προβλήματα, τις λύσεις και τη ζωή των ανθρώπων. Αυτοί οι τελευταίοι όμως δεν φαίνεται να έχουν και πολύ μεγάλη αξία παρά μόνο ως αντικείμενο παιγνίων και τεχνασμάτων εξουσίας. Παρατηρώντας κανείς το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, εύκολα διαπιστώνει ότι η αναζήτηση της πολιτικής δεν έχει και πρωτεύουσα θέση στα ενδιαφέροντά του. Η προσπάθεια να προσέλθει με προτάσεις στο πλαίσιο της «Στρατηγικής Ελπίδας για την Έξοδο από την Κρίση» που με υψηλή σκηνοθεσία δόθηκε στη δημοσιότητα, την ώρα ακριβώς που ψηφιζόταν στη Βουλή το Ασφαλιστικό, αποτελεί ένα τεχνοκρατικά επενδεδυμένο γύμνασμα, που αγνοεί – στο βάθος του – την πολιτική. Δεν ασχολείται με το κρίσιμο «πώς».
Σε μια εποχή δύσκολη, όπως η σημερινή, η αλήθεια ότι δεν υπάρχει πολιτική χωρίς θέσεις επιβεβαιώνεται δραματικά. Την ίδια ώρα, η Νέα Δημοκρατία οργανώνει την άρνηση, επιλέγει την αρχιτεκτονική της άρνησης, αναμένοντας τη δικαίωσή της από την επιβεβαίωση των καταστροφικών προφητειών. Αντιπαρέρχομαι την ουσιαστική ταύτιση εν προκειμένω με θεμελιακές επιλογές του Κομμουνιστικού Κόμματος (το τελευταίο όμως είναι σεβαστό ως συνεπές στην ιδεολογία του) αλλά δεν μπορεί κανείς να μη διαπιστώσει ότι πίσω από αυτή την άρνηση βρίσκεται στην πραγματικότητα η άρνηση της ευθύνης.
Η πολιτική απαιτεί το συγκεκριμένο, υπάρχει μέσα από το συγκεκριμένο. Είναι μεν κίνηση “εναντίον”, είναι όμως και κίνηση “υπέρ”. Αυτό το “υπέρ”, “υπέρ” της πολιτικής που είναι στο βάθος “υπέρ” των ανθρώπων, μπορεί να το περιμένει κανείς από τη Νέα Δημοκρατία όπως τη βλέπουμε; Τα μηνύματα λένε όχι. Δεν πρέπει να ξεχνάμε μια μεγάλη αλήθεια. Η Νέα Δημοκρατία, το κόμμα της συντηρητικής παράταξης στην Ελλάδα, ήταν και παραμένει ένα κλειστό σύστημα εξουσίας. Ένα δραματικά κλειστό σύστημα εξουσίας, σε σφιχτό πάντοτε εναγκαλισμό με το κράτος, το δουλοκτητικό κράτος, το κράτος των απαγορεύσεων και όχι το κράτος των δικαιωμάτων. Και οι ηγεσίες του, καρποί αυτού του συστήματος υπήρξαν. Τίποτε το σημαντικό δεν μπορεί λοιπόν κανείς να αναμένει. Γιατί από κανένα κλειστό σύστημα εξουσίας δεν μπορεί να παραχθεί πολιτική. Να γίνουν επιλογές, να διατυπωθούν προτάσεις, να περιγραφούν δρόμοι πορείας. Να αναληφθεί η ευθύνη και το κόστος μιας τέτοιας διαδρομής.
Για να γίνει αυτό απαιτούνται εσωτερικές πολιτικές λειτουργίες. Αυτό σημαίνει δυνατότητα ανάπτυξης θέσεων, θεσμικό πλαίσιο εσωτερικών συγκρούσεων, δημοκρατικό πλαίσιο συνύπαρξης. Χωρίς αυτά δεν υπάρχει πολιτικ
