Της Ρένας Δούρου, Η Αυγή της Κυριακής, 10 Ιουλίου 2011
Το ζητούμενο σήμερα είναι, ούτε λίγο ούτε πολύ, το είδος της Ευρώπης που θέλουμε: από την απάντηση που θα δώσουμε θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και το μέλλον του ίδιου του εγχειρήματος, που ξεκίνησε ως δημοκρατική απάντηση της Ευρώπης στο σκοτάδι των απειλών του ολοκληρωτισμού…
Ο 21ος αιώνας ή θα είναι ο αιώνας της Ευρώπης των λαών ή της πλήρους κατάρρευσης της ευρωπαϊκής ιδέας. Σήμερα, που πια οι πάντες παραδέχονται ότι πλέον η ελληνική κρίση χρέους έχει μετατραπεί σε βαθιά κρίση της ίδιας Ένωσης, της δημοκρατικότητας των θεσμών της, είναι επιτακτική η ανάγκη επανίδρυσης του ευρωοικοδομήματος, αυτή τη φορά σε διαφορετικές βάσεις από τις σημερινές. Σε βάσεις αλληλεγγύης, έμφασης στις κοινωνικές δαπάνες, παροχής δημοσίων υπηρεσιών, σε ευρωπαϊκή και εθνική κλίμακα – προτάσεις τις οποίες ακριβώς ανέπτυξε την Τρίτη, στη συνεδρίασή του στην Αθήνα και στη συνάντησή του με συνδικάτα και ενώσεις, το Προεδρείο του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς και τις οποίες θα επεξεργαστεί περαιτέρω την ερχόμενη Παρασκευή, στο Τρέβι της Ιταλίας, όπου θα ξεκινήσει η διαδικασία εκπόνησης σειράς προτάσεων για το πρόβλημα του χρέους, του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των νέων προσανατολισμών της ευρωοικοδόμησης. Προτάσεις που από το τέλος του καλοκαιριού θα τεθούν προς δημόσια συζήτηση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο την εξεύρεση των απαραίτητων συγκλίσεων μεταξύ αριστερών κομμάτων, συνδικάτων, κινημάτων, «Αγανακτισμένων».
Πράγματι, η συνάντηση της Αθήνας έδειξε για άλλη μια φορά ότι, σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα των Μέρκελ και Σαρκοζί, τους Ευρωσοσιαλιστές του κ. Παπανδρέου και τους Φιλελεύθερους του Όλι Ρεν, η Ευρωπαϊκή Αριστερά είναι ο μοναδικός πολιτικός χώρος που εκφράζει πραγματική αλληλεγγύη στον αγώνα κατά της νεοφιλελεύθερης λιτότητας που δίνει σήμερα ο ελληνικός λαός και όχι προς τον τραπεζικό ή τον χρηματοπιστωτικό τομέα. «Η αντίσταση του ελληνικού λαού ανοίγει νέους δρόμους ελπίδας και αλληλεγγύης, ενάντια στον φόβο, στην απομόνωση και την κοινωνική καταστροφή στην Ευρώπη» τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Προεδρείο του ΚΕΑ την Τρίτη, ζητώντας παράλληλα «ριζική αλλαγή στην αντιμετώπιση του ελληνικού δημοσίου χρέους» και προτείνοντας την άμεση λήψη μέτρων, όπως τη «διαγραφή μεγάλου μέρους του δημοσίου χρέους, την ανάληψη από την ΕΚΤ μέρους του χρέους και την προώθηση επενδύσεων για την κοινωνική ανάπτυξη».
Πρόκειται για τη συμπύκνωση προτάσεων που προωθεί εδώ και καιρό το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, επιδιώκοντας να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος για ριζικό επαναπροσανατολισμό της ευρωπαϊκής οικοδόμησης – τίποτε δεν είναι θέσφατο, τίποτε δεν υπάρχει που να μην μπορεί να ανατραπεί, αρκεί να δημιουργηθεί ο κατάλληλος συσχετισμός κοινωνικών δυνάμεων. Την οικοδόμηση αυτού του νέου συσχετισμού πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων προωθεί το ΚΕΑ, λαμβάνοντας υπόψη του τα νέα κινήματα που αναπτύσσονται στις πλατείες της Ευρώπης, ακούγοντας τις φωνές των Αγανακτισμένων πολιτών, προωθώντας πρωτοβουλίες όπως αυτή για τη δημιουργία ενός Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (αντί του σημερινού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που στοχεύει στη διασφάλιση τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού τομέα).
Το ζητούμενο σήμερα είναι, ούτε λίγο ούτε πολύ, το είδος της Ευρώπης που θέλουμε: από την απάντηση που θα δώσουμε θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και το μέλλον του ίδιου του εγχειρήματος, που ξεκίνησε ως δημοκρατική απάντηση της Ευρώπης στο σκοτάδι των απειλών του ολοκληρωτισμού, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και σήμερα έχει καταντήσει να βρίσκεται δεμένη χειροπόδαρα στο άρμα ενός συστήματος, που, ελέω νεοφιλελευθερισμού, απαιτεί αγορές και τράπεζες να έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν τις κρίσιμες οικονομικά και πολιτικά αποφάσεις και όχι οι λαοί και οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί τους. Πρόκειται για διαστρέβλωση της δημοκρατικής διαδικασίας: ο CAC 40 και ο DAX αναδεικνύονται σε καθοριστικούς παράγοντες του πολιτικού και οικονομικού σκηνικού και όχι οι κοινωνίες και οι λαοί, που έχουν φθάσει να ψηφίζουν για να… μην αλλάξει τίποτε, όπως συνέβη πρόσφατα στην Πορτογαλία, όπου τα δύο κόμματα εξουσίας, Σοσιαλιστές και Σοσιαλδημοκράτες, είχαν προκαταβολικά συμφωνήσει με την τρόικα (ΔΝΤ, ΕΚΤ, Κομισιόν) στο νέο πακέτο λιτότητας! Και αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η προωθούμενη έκπτωση των δημοκρατικών αξιών της Ευρώπης στον βωμό της γενικευμένης λιτότητας που επιβάλλεται στους λαούς της Γηραιάς Ηπείρου, προκαλώντας μάλιστα και τις ανησυχίες του ΟΗΕ (βλ. “Αυγή”, 23 Ιουνίου 2011, ετήσια έκθεση του ΟΗΕ για την κοινωνική κατάσταση στον κόσμο, http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=624181), δεν επιφέρει καν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα: η «καλή μαθήτρια» Πορτογαλία είδε αυτή την εβδομάδα τον οίκο Moody’s να υποβαθμίζει κατά τέσσερις μονάδες την πιστοληπτική της ικανότητα…
Με άλλα λόγια, σήμερα η Ευρώπη αντιμετωπίζει κρίση δημοκρατίας που ήρθε να προστεθεί στο οικονομικό αδιέξοδο που προκαλεί η κρίση δημοσίου χρέους πολλών χωρών της. Ωστόσο η δύσκολη αυτή συγκυρία μπορεί να αποτελέσει και την ευκαιρία / εφαλτήριο για μια – επιτέλους – διαφορετική πολιτική. Οι διαδικασίες έχουν ήδη ξεκινήσει: από την Πουέρτα δελ Σολ, το Σύνταγμα, τη Βαστίλη… Οι φωνές των Αγανακτισμένων πολιτών, αυτές που προσβλητικά ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Παπαϊωάννου χαρακτήρισε πρόσφατα «τσαντίρια», ακούγονται σε όλες τις πρωτεύουσες: ως Αριστεροί και Ευρωπαίοι πολίτες έχουμε χρέος να στρατευθούμε στον αγώνα στον οποίο μας καλούν. Έναν αγώνα δύσκολο, αντιφατικό, πρωτόγνωρο (καθώς τα διακυβεύματα είναι καινούργια) αλλά αναπόφευκτο: από την έκβασή του κρίνεται το μέλλον εκατομμυρίων πολιτών που επιμένουν να ελπίζουν στο ιδανικό της Ευρώπης της αλληλεγγύης, της κοινωνικής προόδου και των δικαιωμάτων.
