Της Ρένας Δούρου, Η Αυγή της Κυριακής, 31 Ιουλίου 2011
Η Κύπρος βιώνει σήμερα μια από τις δυσκολότερες περιόδους της ιστορίας της, μετά από εκείνη της τουρκικής εισβολής του 1974. Τότε ο εχθρός ήταν εξωτερικός, σήμερα είναι εσωτερικός: η χώρα έχει απολέσει το 55% της δυνατότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που έχει δρομολογήσει πέραν της οικονομικής και πολιτική κρίση. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας που στο στόχαστρο της λαϊκής οργής βρίσκεται ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που μέχρι πρότινος βρισκόταν στο απυρόβλητο. Και η τύχη το έφερε, ο Πρόεδρος που βρίσκεται στο επίκεντρο της σημερινής αναταραχής και λαϊκής απόρριψης να είναι ένας από τους δημοφιλέστερους μέχρι πρότινος πολιτικούς, ο πρώτος αριστερός πρόεδρος της χώρας, ο Δημήτρης Χριστόφιας του ΑΚΕΛ…
Είναι όμως γνωστό ότι στην πολιτική το τυχαίο είναι ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας, για το οποίον κανείς πολιτικός δεν προετοιμάζεται και δεν μπορεί να διδαχθεί από την ιστορία. «Χριστόφια δολοφόνε», «Παραιτήσου, όλη η ευθύνη είναι δική σου», «Από την εισβολή μέχρι το Μαρί, αυτή η πολιτική θέλει ανατροπή», «Ανίκανε, ψεύτη», είναι μερικά από τα συνθήματα που ακούγονται τούτα τα βράδια έξω από το προεδρικό μέγαρο της χώρας. Η δημοτικότητα του Κύπριου προέδρου έφθινε τους τελευταίους μήνες (βρισκόταν κάτω από το 30%), αλλά καθοριστικό ρόλο στην καταβαράθρωσή της έπαιξε το φοβερό, πολύνεκρο δυστύχημα στις 11 Ιουλίου στη ναυτική βάση της Εθνικής Φρουράς, που προκάλεσε ενεργειακή καταστροφή στο Μαρί. Πλέον το νησί αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα στην τροφοδοσία ηλεκτρικού ρεύματος, με καθημερινές διακοπές ώς και τρεις φορές, διάρκειας 2 ώς 3 ωρών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα.
Το γεγονός αυτό ήλθε ίσως στη χειρότερη στιγμή: όταν οι δείκτες της κυπριακής οικονομίας γύριζαν στο κόκκινο, αναγκάζοντας την κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει ήδη έλλειψη ρευστότητας, να προσφύγει σε εσωτερικό δανεισμό προκειμένου να αποφύγει τον εξωτερικό λόγω των υψηλών επιτοκίων. Και την περασμένη Τετάρτη ήλθε και η υποβάθμιση κατά δύο μονάδες της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου από τον οίκο Moody’s για να επιδεινώσει την κατάσταση…
Το γεγονός που πυροδότησε τη σημερινή οικονομικο-πολιτική κρίση -η έκρηξη στη ναυτική βάση των αποθηκευμένων εκρηκτικών υλών- μπορούσε σίγουρα να είχε αποφευχθεί, απαλλάσσοντας τον Δημήτρη Χριστόφια από ένα σοβαρό βάρος. Λαϊκή οργή, παραιτήσεις ιθυνόντων και υπουργών, αμφισβήτηση, τέλος, του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας – κάτι το αδιανόητο για τα δεδομένα της Κύπρου. Οι ευθύνες της κυβέρνησης χειροπιαστές – προειδοποιήσεις είχαν υπάρξει και είχαν αγνοηθεί από υψηλά ιστάμενα κλιμάκια…
Με τις προβλέψεις για εξομάλυνση να ανέρχονται σε δύο με τρεις μήνες και αυτές για την πλήρη αυτάρκεια στον ένα χρόνο τουλάχιστον, η χώρα έχει εισέλθει σε οικονομικό-πολιτική δίνη με άγνωστη κατάληξη. Την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, τα μέλη της κυβέρνησης έχουν καταθέσει τις παραιτήσεις τους στον Πρόεδρο Χριστόφια, που αναμενόταν να προχωρήσει σε ευρύ ανασχηματισμό. Θα είναι αυτός αρκετός για να κατευνάσει τα πάθη και να υπάρξει οικονομική ανασυγκρότηση προκειμένου να αποφευχθεί η προσφυγή στον ευρωπαϊκό μηχανισμό βοήθειας; Μάλλον όχι, ωστόσο με δεδομένο ότι ουσιαστικά κανείς από τους αντιπάλους του δεν επιθυμεί να διαδεχθεί τον Χριστόφια στη συγκεκριμένη συγκυρία, αυτός θα παραμείνει στην εξουσία ώς το 2013 που λήγει η θητεία του, εξαιρετικά όμως αποδυναμωμένος και ουσιαστικά σε πολιτική ομηρεία του κυβερνητικού του συνεργάτη, του ΔΗΚΟ, του Μάριου Καρογιάν, που δεν κρύβει τις προεδρικές του φιλοδοξίες.
Παράλληλα και η διαπραγματευτική ικανότητα του Χριστόφια έναντι του Τουρκοκύπριου ηγέτη Έρογλου (τη Δευτέρα έγινε η πρώτη από τις 19 συναντήσεις τους) εμφανίζεται μειωμένη, ειδικά τη στιγμή που ο Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν φαίνεται να υιοθετεί προκλητική στάση, δηλώνοντας ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις και ότι θα παγώσει τις σχέσεις της με την Ε.Ε. στη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012. Μιας προεδρίας που σίγουρα ο Δημήτρης Χριστόφιας την είχε φανταστεί πολύ διαφορετική. Τώρα, θα είναι ευτυχής αν μέχρι τότε έχει αποκατασταθεί πλήρως η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και δεν έχει τεθεί η χώρα του υπό οικονομική επιτήρηση…
