Της Ρένας Δούρου, Δημοσιεύθηκε στο www.aixmi.gr, 26 Σεπτεμβρίου 2011
“Δεν είναι θέμα ταξικού πολέμου. Είναι απλά μαθηματικά”.
Τάδε έφη Μπάρακ Ομπάμα, την περασμένη Δευτέρα, 19 Σεπτεμβρίου, κατά την παρουσίαση του τέταρτου -για φέτος- σχεδίου του για μείωση του αμερικανικού ελλείμματος κατά 3.6 τρισ δολάρια, το μισό από το οποίο θα προέλθει από αύξηση της φορολογίας, που θα περιλαμβάνει και νέα φορολόγηση των εκατομμυριούχων.
“Ή θα ζητήσουμε από τους πιο εύπορους Αμερικανούς να πληρώνουν το δικό τους κομμάτι των φόρων ή θα πρέπει να ζητήσουμε από τους ηλικιωμένους να πληρώνουν περισσότερο για την ασφάλισή τους. Δεν μπορούμε να τα κάνουμε και τα δύο”, είπε ο αμερικανός πρόεδρος, μιλώντας από τον Λευκό Οίκο, υπογραμμίζοντας: “τα χρήματα πρέπει να προέλθουν από κάπου”.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι Ρεπουμπλικάνοι αντέδρασαν αμέσως, απορρίπτοντας κάθε σκέψη του είδους: “το να στρέφει κανείς τη μια ομάδα κατά της άλλης, αυτό δεν είναι ηγεσία”, είπε ο επικεφαλής τους στη Βουλή, Τζων Μπένερ.
Ο Μπ. Ομπάμα πρότεινε ένα σχέδιο για περικοπή 3.6 τρισ του ελλείμματος, μέσα σε μια δεκαετία, βάζοντας τέλος στις φοροαπαλλαγές των ευπόρων και των επιχειρήσεων, όπως οι εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου, και προχωρώντας παράλληλα σε αυτό που ο ίδιος ονόμασε “μικρές αλλαγές” σε προγράμματα κοινωνικής προστασίας, όπως το medicaid και το medicare.
Ωστόσο, είναι μάλλον απίθανο να περάσει η συγκεκριμένη πρότασή του, με δεδομένη τη σθεναρή αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων σε κάθε είδους αύξηση φόρου –η κίνηση του αμερικανού προέδρου εγκαινίασε τις διαπραγματεύσεις (που θα κρατήσουν το επόμενο δίμηνο, ώς τις 23 Νοεμβρίου) για τον περιορισμό του χρέους, οι οποίες θα λάβουν χώρα στο πλαίσιο μια υπέρ-επιτροπής του Κογκρέσου για την περικοπή του χρέους. Η επιτροπή αυτή δημιουργήθηκε μετά τη συμφωνία με τους Ρεπουμπλικάνους (για την οποία ο Ομπάμα επικρίθηκε σφόδρα από το στρατόπεδο των Δημοκρατικών) για περικοπές ύψους 900 δισ το καλοκαίρι.
Η νέα πρόταση Ομπάμα έρχεται μετά την παρουσίαση ενός φιλόδοξου νομοσχεδίου για την αύξηση της απασχόλησης, του American jobs Act. Ένα πακέτο 450 δισ δολαρίων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, για μακροχρόνια άνεργους, μέσα από τη χρηματοδότηση τεράστιων σχεδίων οικοδομής, σχολείων και υπηρεσιών, με παράλληλες φοροαπαλλαγές για εργαζόμενους και μικρές επιχειρήσεις προκειμένου να προχωρήσουν σε προσλήψεις. Η ανεργία επισήμως ανέρχεται σε 9.1% και είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει ένα από τα κορυφαία θέματα της επερχόμενης προεκλογικής εκστρατείας.
Με τις κινήσεις αυτές ο πρόεδρος Ομπάμα είναι σαφές ότι προσπαθεί να ανακτήσει την πρωτοβουλία σε έναν κρίσιμο τομέα: αυτόν της απασχόλησης και της οικονομίας. Δύο τομείς όπου οι δείκτες της χώρας πάνε από το κακό στο χειρότερο και θα κρίνουν, σε μεγάλο βαθμό, την έκβαση των προεδρικών εκλογών του 2012. Μετά από τις καταλυτικές επικρίσεις που δέχθηκε για τη συμφωνία τού καλοκαιριού, ο Ομπάμα βάζει τώρα ένα εξαιρετικά δύσκολο στοίχημα: η πρόταση για αύξηση της φορολογίας των εύπορων είναι μια τολμηρή κίνηση, που μπορεί να του στοιχίσει εκλογικά (η σχετική προϊστορία Δημοκρατικών με παρεμφερείς, προεκλογικά, προτάσεις, δεν δημιουργεί αισιοδοξία). Ωστόσο, αφενός μπορεί να “βραχυκυκλώσει” τους Ρεπουμπλικάνους (ενδεχόμενη απόρριψη, π.χ., του Jobs Act, θα τους εμφανίσει ενάντιους στην απασχόληση) κι αφετέρου ικανοποιεί την εκλογική του βάση: τα ¾ των Δημοκρατικών θέλουν να μπει τέλος στις φοροαπαλλαγές που είχε εγκαθιδρύσει ο Μπους ο νεότερος για τους πλουσιότερους.
Όπως και να’χει, σε αντίθεση με την από δω πλευρά του Ατλαντικού, όπου οι ηγεσίες ακολουθούν την πεπατημένη της λιτότητας, ο αμερικανός πρόεδρος δείχνει ότι θέλει να το παλέψει –χωρίς να είναι και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς…
Ή, μήπως, ακριβώς γι’ αυτό;