Μικρή, διδακτική ιστορία από την Ιρλανδία…
Της Ρένας Δούρου, Δημοσιεύθηκε στο www.aixmi.gr, 9 Φεβρουαρίου 2012
Ένας γνώριμός μας, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην Τρόικα, ο Κλάους Μαζούχ, τα βρήκε μπαστούνια στην Ιρλανδία, όπου είχε πάει πρόσφατα για να εξηγήσει στους πολίτες γιατί πρέπει να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι, ώστε οι τράπεζες να περάσουν αλώβητες την κρίση – κρίση στην οποία οι ίδιες συνέβαλαν αποφασιστικά. Στις 19 Ιανουαρίου, λοιπόν, ο Μαζούχ βρέθηκε στο Δουβλίνο για να εξηγήσει τα μέτρα λιτότητας που έχουν επιβληθεί στη χώρα από την ΕΚΤ και, μιλώντας σε δημοσιογράφους, εξήρε τη στάση των ιρλανδών πολιτών. Δήλωσε μάλιστα, εντυπωσιασμένος από τη στάση και την κατανόηση που δείχνει ο χρηματοπιστωτικός τομέας και προσέθεσε ότι, ακόμη και ο οδηγός ταξί που πήρε από το αεροδρόμιο για την πρωτεύουσα της χώρας, του φάνηκε «πάρα πολύ ενημερωμένος».
«Πιστεύω ότι είναι καλό σημάδι που δείχνει ότι έχει ανοίξει η συζήτηση», είπε, επιχειρώντας να «πουλήσει» με το γνωστό τρόπο το «κοστουμάκι» της επώδυνης λιτότητας όπως κάνει παντού – της Ελλάδας, βεβαίως, συμπεριλαμβανομένης.
Είχε, όμως, κάνει τους υπολογισμούς του χωρίς τον… ξενοδόχο, ο οποίος στη συγκεκριμένη περίπτωση ονομαζόταν Βίνσεντ Μπράουν. Πρόκειται για έναν μαχητικό δημοσιογράφο, γνωστό από τηλεοπτικές εκπομπές, στις οποίες συνηθίζει να στριμώχνει τους πολιτικούς καλεσμένους του, απορρίπτοντας την ξύλινη επιχειρηματολογία τους… Ο Μπράουν, λοιπόν, πήρε το λόγο και ζήτησε από τον Μαζούχ να πει περισσότερα για το διάλογό του με τον οδηγό του ταξί.
«Ο οδηγός σας είπε πόσο επιφυλακτικός είναι ο ιρλανδικός λαός σε ό,τι αφορά την απαίτηση να πληρώνει εκατομμύρια δισ ευρώ για χρέη, για τα οποία δεν έχει καμία σχέση; Και τούτο κυρίως για τη διασφάλιση της φερεγγυότητας των ευρωπαϊκών τραπεζών; Και αν ο οδηγός έθετε αυτό το ερώτημα, ποια θα ήταν η απάντησή σας;» Αμέσως παρενέβη πυροσβεστικά ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΚΤ που ζήτησε από το δημοσιογράφο να κάνει αμέσως και τη δεύτερη ερώτησή του και να δώσει πίσω το μικρόφωνο. Ο Μπράουν αρνήθηκε, για να είναι σίγουρος ότι θα έχει συγκεκριμένη απάντηση από τον Μαζούχ, ο οποίος ήδη μάλλον είχε μετανιώσει για το παράδειγμα με τον οδηγό ταξί…
Ωστόσο, επιχείρησε να απαντήσει με περίπλοκη επιχειρηματολογία σε συνδυασμό ξύλινης, τεχνοκρατικής γλώσσας, «συνθετότητας του σύγχρονου κόσμου» και ολίγη από κατανόηση προς το λαό που υποφέρει. Κι έκλεισε με την εξής φράση: «Η απόφαση δεν ήταν εύκολο να παρθεί, αλλά αυτή ήταν η απόφαση που πήραμε».
Ο Μαζούχ αναφερόταν στην απόφαση διάσωσης της Anglo Irish Bank, της οποίας το κόστος διάσωσης υπολογίζεται στα 30 δισ. Η τράπεζα κατέρρευσε λόγω τοξικών ομολόγων που κατείχαν ιδιώτες πιστωτές. Σήμερα έχει διαλυθεί, υφίσταται υπό την ονομασία IRBC, δεν έχει πλέον πελάτες, αλλά το ιρλανδικό κράτος συνεχίζει να πληρώνει τους πιστωτές της για να «μην υπάρξει χρηματοπιστωτική έκρηξη στο Δουβλίνο».
Ο Μπράουν δεν ικανοποιείται από την απάντηση του Μαζούχ και τον ρωτά γιατί ο ιρλανδικός λαός πρέπει να πληρώνει για μια νεκρή τράπεζα – «μπορείτε να εξηγήσετε αυτή την κατάσταση στον οδηγό του ταξί;» Ο Μαζούχ αγνοεί τη νέα ερώτηση και ο Μπράουν τον αποτελειώνει: «Απαιτείτε πληρωμές όχι προς όφελος του ιρλανδικού λαού, αλλά προς όφελος των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών θεσμών. Δώσατε μια απάντηση που δεν απαντούσε στην ερώτηση, που δεν θα ικανοποιούσε ούτε τον οδηγό του ταξί ούτε τον ιρλανδικό λαό!».
Μερικά συμπεράσματα από τη διδακτική μικρή ιστορία: Το πόσο σαθρή είναι η επιχειρηματολογία των δήθεν «εμπειρογνωμόνων» της Τρόικας. Το πόσο σημαντικός μπορεί να είναι ο ρόλος επίμονων δημοσιογράφων, που ζητούν ουσιαστικές απαντήσεις στις ερωτήσεις τους. Το πόσο διαφορετικά θα ήσαν τα πράγματα αν τη στάση του Μπράουν, μια στάση πολιτική, «ασεβή» προς τους δήθεν επαΐοντες, είχαν υιοθετήσει οι κυβερνώντες των χωρών που δέχονται τις επισκέψεις ΔΝΤ, Κομισιόν, ΕΚΤ. Αν απαιτούσαν, δηλαδή, αυτοί που έχουν την ευθύνη της χώρας, οι εκλεγμένοι (και όχι οι δοτοί) πολιτικοί, να δοθεί έμφαση σε πολιτικές που ευνοούν την αλληλεγγύη, την ανάπτυξη, την απασχόληση και όχι τις αγορές, τις τράπεζες, την κερδοσκοπία, όπως επέλεξαν οι κυβερνήσεις Παπανδρέου και Παπαδήμα. Να σταθούν, δηλαδή, στο πλευρό των πολιτών και της κοινωνίας, όπως έκανε ο Μπράουν, και όχι σε εκείνο των Μέρκελ, Σαρκοζί και λοιπών…
