Της Ρένας Δούρου, Δημοσιεύθηκε στο Matrix24.gr, 28 Μαρτίου 2013
«Το 62% των πολιτών απορρίπτουν την ένταξη στην Ευρωζώνη σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση». Πρόκειται για την πλειοψηφία των Πολωνών σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της εφημερίδας Rzeczpospolita, που σημειώνει ότι μόλις το ένα τρίτο των πολιτών επιθυμούν να αποκτήσουν το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Να σημειωθεί εδώ ότι η πολωνική οικονομία δεν βρίσκεται σε κακή πορεία: το δημόσιο χρέος της ανέρχεται σε 55% (60% είναι το όριο που θέτει η συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση) ενώ ο πληθωρισμός της βρίσκεται στο 3.7% και το έλλειμμά της στο 3.4% (έναντι 3%) του ΑΕΠ. Και οι Πολωνοί δεν είναι οι μόνοι που στρέφουν την πλάτη τους στο κλυδωνιζόμενο ευρώ – τον Σεπτέμβριο, δια στόματος του υπουργού Οικονομικών της, η Βουλγαρία απέρριπτε τα σχέδια ένταξής της στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Η ειρωνεία του πράγματος είναι ότι πριν από τις εκλογές του Ιουνίου στη χώρα μας, γνωστοί κύκλοι εντός κι εκτός Ελλάδας επιχείρησαν να εμφανίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ως τη δύναμη εκείνη που αντιστρατεύεται το ευρώ και που επιθυμεί τη διάλυση της Ευρωζώνης. Σήμερα όμως εκείνες οι πολιτικές ακριβώς που οδηγούν το ευρώ σε αδιέξοδο (γιατί το πρόβλημα παραμένει η εφαρμοζόμενη πολιτική και όχι αυτό καθαυτό το νόμισμα) είναι η εμμονή του Βερολίνου στις συνταγές λιτότητας, στις επιμέρους χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα δημόσιου χρέους και πλέον, η νέα αντιμετώπιση της κρίσης των τραπεζών, μετά από την περίπτωση της Κύπρου. Το bail in που ήλθε να αντικαταστήσει το bail out, ανατρέποντας τη μέχρι σήμερα στρατηγική και ανοίγοντας το δρόμο προς εξελίξεις με άκρως επικίνδυνη έκβαση.
Μεμιάς δηλαδή, η απόφαση του Γιούρογκρουπ της 24ης Μαρτίου ήλθε να βάλει σε παρένθεση προηγούμενη απόφαση (στις 26 Ιουνίου 2012), που κινείτο στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής τραπεζικής ενοποίησης, με την ΕΚΤ να εποπτεύει όλο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης να χρηματοδοτεί τις τράπεζες με προβλήματα, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον EFSF. Χωρίς να είναι το optimum αποτελούσε ένα βήμα προς μια θετική κατεύθυνση, καθώς τότε είχε θεωρηθεί θετική εξέλιξη για τον ευρωπαϊκό νότο. Ωστόσο αμέσως μετά είχαν αρχίσει οι προσπάθειες αποδόμησης, με πρωτοστατούσα τη Γερμανία και τους συμμάχους της, Φιλανδία, Ολλανδία. Η απόφαση για την Κύπρο έδωσε τη χαριστική βολή. Ο νέος επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γερούν Ντάισελμπλουμ ήταν απολύτως σαφής, όταν σε συνέντευξή του (που αδέξια επιχείρησε αργότερα να ανασκευάσει) έλεγε ότι ο στόχος είναι να μην χρησιμοποιηθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης. «Θα πρέπει να επιτύχουμε μια κατάσταση όπου δεν θα χρειαστεί ποτέ ούτε να σκεφτούμε καν την άμεση ανακεφαλαιοποίηση». Βρισκόμαστε μπροστά σε μια αλλαγή υποδείγματος.
Η Κύπρος, η αντιμετώπιση των τραπεζών της από την ΕΖ, είναι το νέο πρότυπο για παρεμφερείς περιπτώσεις (Λουξεμβούργου, π.χ., εξ ου και η έντονη αντίδραση που ΥΠΕΞ, Ζαν Άσελμπορντ, κατά της Γερμανίας).
Η Ελλάδα ήταν το πειραματόζωο για την πολιτική της λιτότητας. Η Κύπρος εκείνο για τις τραπεζικές κρίσεις. Και στις δύο περιπτώσεις, η γερμανική πολιτική (με θεμέλιό της αυτό που ο Ούρλιχ Μπεκ αποκαλεί «ευρωεθνικισμό» δηλαδή «μια ευρωπαϊκή εκδοχή του εθνικισμού του γερμανικού μάρκου»), η οποία και καθόρισε τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, έχει οδηγήσει σε οικονομικά αδιέξοδα και κοινωνικές τραγωδίες.
Το 1953, ο Τόμας Μαν έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου κατά της έλευσης μίας «Γερμανικής Ευρώπης». Εξήντα χρόνια μετά τείνει να επαληθευθεί οδυνηρά…
