Της Ρένας Δούρου, Έθνος, 16 Μαΐου 2013
Η Σλοβενία, η «Μικρή Ελβετία των Βαλκανίων», η χώρα που περηφανεύεται για ένα από τα καλύτερα συστήματα υγείας του κόσμου, για τη δωρεάν εκπαίδευση ως το τριτοβάθμιο επίπεδο, η χώρα που παρουσιαζόταν στην ΕΕ ως πρότυπο πολιτικής σταθερότητας και οικονομικού δυναμισμού, εισέρχεται στον φαύλο κύκλο της λιτότητας. Μιας λιτότητας που είναι προγραμματισμένη να καταστρέψει το μοντέλο της: ως σήμερα η χώρα αρνιόταν να παραδώσει στον ελεύθερο ανταγωνισμό ορισμένους τομείς – κλειδιά της οικονομίας της και είχε διατηρήσει έναν σημαντικό δημόσιο τομέα. Και για τα δύο έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση…
Μόλις την περασμένη Παρασκευή, η νέα, κεντροαριστερή πρωθυπουργός της χώρας, Άλενκα Μπράτουζεκ, παρουσίαζε στις Βρυξέλλες ένα σχέδιο δραστικών περικοπών: αύξηση των φόρων για την εξοικονόμηση 540 εκατομμυρίων ευρώ, αντίστοιχη μείωση των δημοσίων δαπανών, επιβολή φόρου ακινήτων, μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας (του αεροδρομίου της Λιουμπλιάνα, της τηλεφωνικής εταιρίας Σλοβένιγιε, της τράπεζας Νόβα Κρεντίτνα Μπάνκα). «Αχίλλειος πτέρνα» για την επερχόμενη άλωση του μοντέλου της, οι υπό κρατικό έλεγχο τράπεζές της, που βαρύνονται με χρέη 7 δις ευρώ, που αντιστοιχεί σε 20% του ΑΕΠ. Διακηρυγμένος στόχος της μόλις δύο μηνών πρωθυπουργού η αποφυγή επιβολής μνημονίου στη χώρα και «να μην γίνουμε Ελλάδα».
Επισήμως, ο γνωστός μας επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Όλι Ρεν εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Σλοβενία θέλει να «εξυγιάνει» τις τράπεζές της, ωστόσο προειδοποίησε ότι είναι πρόωρη η τελική αποτίμηση του προγράμματος και επέμεινε στο ότι «δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος του Γιούρογκρουπ.
Μπορεί πάντως επισήμως η εκτίμηση για την οικονομική κατάσταση της Σλοβενίας να γίνει στα τέλη του μήνα, όταν η Κομισιόν θα δημοσιοποιήσει τις συστάσεις της ανά χώρα, ωστόσο η εξέλιξη είναι θλιβερά γνωστή. Και από την περίπτωση της χώρας μας και από εκείνη της Κύπρου. «Το πρόγραμμα δεν είναι συνεκτικό και αποτελεσματικό» λέγεται παρασκηνιακά στις Βρυξέλλες, προδιαγράφοντας τις επερχόμενες πιέσεις.
Σλοβενία λοιπόν όπως Ισπανία, Ιταλία ή Ελλάδα, Πορτογαλία, Κύπρος. Χωρίς ή με μνημόνιο, η κατάληξη παραμένει το ίδιο καταστροφική. Ίδιες οι πιέσεις, ίδια τα επιχειρήματα, ίδια τα ισοπεδωτικά αποτελέσματα της λιτότητας. Ίδια η εθελοτυφλία εκείνων που δογματικά αγνοούν τα τραγικά αδιέξοδα της πολιτικής αυτής. Σαν τους Ιεροεξεταστές που θεωρούσαν ότι προστάτευαν την πίστη, καίγοντας και σκοτώνοντας, έτσι κι οι σημερινοί «ταλιμπάν της λιτότητας» διαλύουν την Ευρώπη, αγνοώντας τις κοινωνίες και διαλύοντας τις οικονομίες…
