Της Ρένας Δούρου, Έθνος, 22 Αυγούστου 2013
Τα γεγονότα στην Αλβανία αναδεικνύουν ορισμένα κρίσιμα ζητήματα, που λόγω της τρέχουσας διεθνούς κι εγχώριας επικαιρότητας – αιματηρές συγκρούσεις στην Αίγυπτο, καταιγισμός πολιτικών λιτότητας στο εσωτερικό – φαίνεται να έχουν περάσει σε δεύτερο πλάνο. Τούτο όμως διόλου δεν σημαίνει ότι δεν χρήζουν σοβαρής αντιμετώπισης εκ μέρους της χώρας μας.
Τα επεισόδια στο Ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου στην Πρεμετή και η επίθεση κατά του ελληνικού Γενικού Προξενείου στο Αργυρόκαστρο, φέρνουν στο προσκήνιο τις σοβαρές ευθύνες της αλβανικής πολιτείας αναφορικά με την ανάγκη προστασίας θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και όχι μόνο. Ο πολύπειρος και νουνεχής αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αναφέρθηκε σε βεβήλωση των ιερών των αγίων, μιλώντας για «μεγάλη προσβολή όχι μόνο της ορθόδοξης εκκλησίας, αλλά της Αλβανίας». Πράγματι. Δεν πρόκειται απλά για δικαστική διαμάχη μεταξύ μιας εκκλησίας και τοπικών αρχών, αλλά για το ίδιο το ευρωπαϊκό μέλλον της Αλβανίας ως κράτους δικαίου, με διασφάλιση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων (σεβασμό του δικαιώματος περιουσίας, θρησκευτικών καθηκόντων), των εργασιακών δικαιωμάτων, με καταπολέμηση της διαφθοράς, κ.α.. Τούτο δεν αποτελεί υπόθεση μόνο του κρατικού μηχανισμού της Αλβανίας αλλά συνολικά όλης της κοινωνίας που οφείλει να συσπειρωθεί γύρω από τα ζωτικά αυτά προτάγματα. Αυτή η πρόκληση υπερβαίνει τα σύνορα της Αλβανίας.
Γιατί η εμμονή σε αλυτρωτισμούς, μεγαλοϊδεατισμούς και εθνικισμούς (βλέπε δηλώσεις αξιωματούχων σε Αλβανία αλλά και ΠΓΔΜ) αποτελεί ήττα όλων των Βαλκανικών κρατών και πηγή δεινών για τους λαούς τους.
Η αντίδραση λοιπόν του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών ήταν άμεση στο πλαίσιο όμως μια γραμμικής αντίληψης.
Αντιθέτως, εκείνο που λείπει από την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας έναντι της Αλβανίας και των δυτικών Βαλκανίων είναι μια δυναμική προσέγγιση σαφούς προοπτικής, με στόχο την καλή γειτονία μέσα από το σεβασμό θεμελιωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων και την ανάληψη πρωτοβουλιών. Η οικονομική κρίση δεν μπορεί να λειτουργεί ως άλλοθι για αυτή την έλλειψη στρατηγικής. Η σώρευση κρίσεων και αναλόγων επεισοδίων κινδυνεύει να εξελιχθεί σε χιονοστιβάδα με άκρως επικίνδυνες συνέπειες, αν εγκαίρως δεν υπάρξει αλλαγή ρότας. Από όλες τις πλευρές. Και καταρχήν από εκείνες που πιστεύουν ότι μπορούν να βγουν κερδισμένες από ένα παιχνίδι εντάσεων στο εθνοτικό μωσαϊκό των Βαλκανίων.
Από την πλευρά της, η Ελλάδα χρειάζεται άμεσα ένα νέο βαλκανικό οδικό χάρτη, με πρωτοβουλίες που θα αφορούν οικονομικές, ενεργειακές, κοινωνικές, κ.α., πτυχές συνέργιας, στο πλαίσιο μιας πολυδιάστατης, ενεργητικής, ειρηνικής εξωτερικής πολιτικής. Μακριά από λογικές «οικονομικής διείσδυσης» με άρωμα αρπαχτής που έχουν ταυτιστεί με την «ισχυρή Ελλάδα» της στρεβλής ανάπτυξης και της διαφθοράς.
