Για να γίνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση σχολείο Δημοκρατίας – Αρθρο στο RedNotebook

Της Ρένας Δούρου
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές διεξάγονται στη βαριά σκιά της μνημονιακής λιτότητας, με τους δήμους και τις περιφέρειες να είναι από τα βασικότερα θύματα της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Μιας πολιτικής που ξεκίνησε θεσμικά, ας μη το ξεχνάμε, με τον Καποδίστρια, συνεχίστηκε με τον Καλλικράτη, για να μπει την τελευταία τριετία η ταφόπλακα των μνημονίων. Αποτέλεσμα των διαδοχικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων καθώς και των δραστικών περικοπών πόρων, είναι η αποξένωση του πολίτη από την τοπική εξουσία και η απίσχνανση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ένα πλήγμα κάθε άλλο παρά τυχαίο. Πλην όμως αυτό είναι κάτι που α) οι υποψήφιοι σε δήμους / περιφέρειες εκ μέρους της μνημονιακής συγκυβέρνησης δεν πρόκειται να θίξουν και, β) είναι φανερό ότι πρόκειται για μια εξέλιξη που εξυπηρετεί απολύτως τους δανειστές της χώρας – εν προκειμένω τις γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο παροχής υπηρεσιών σε αυτοδιοικητικό επίπεδο. Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η λεπτομερής αναφορά της καγκελαρίου Μέρκελ, τον Νοέμβριο του 2013, κατά την επίσκεψη Σαμαρά στο Βερολίνο, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας και στις «μεταρρυθμίσεις» που πρέπει να συνεχιστούν… Με δεδομένο ότι στο λεξιλόγιο των δανειστών της Ελλάδας, των καπιταλιστών γενικότερα, «μεταρρυθμίσεις» σημαίνει απολύσεις, αντιλαμβάνεται κανείς τις προθέσεις της καγκελαρίου…
Μόνο που για να υλοποιηθούν αυτές, πρέπει συντονισμένα και οργανωμένα, να αποσυντεθεί συνολικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα, να αυτοαναιρεθεί, να απολέσει τον όποιο αντιπαραθετικό της χαρακτήρα με την κεντρική εξουσία. Έτσι θα μπορέσει να συνεργαστεί, πρόθυμα και υποτακτικά, με τις ξένες και ελληνικές εταιρίες, που δραστηριοποιούνται σε κρίσιμους, για την ΤΑ, τομείς, όπως της διαχείρισης των απορριμμάτων, του τουρισμού, της ενέργειας, στο πλαίσιο των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών – εκεί δηλαδή όπου δεν υπάρχουν εργασιακά δικαιώματα.
Ιδωμένη υπό αυτό το πρίσμα, η δρομολογημένη αποσύνθεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας εντάσσεται σε ένα σχήμα σύγχρονης αποικιοκρατίας, στο εσωτερικό της ΕΕ. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με τις αδυναμίες, τα προβλήματα, τις αντιφάσεις της, δεν έπαυε να αποτελεί να αντιπαραθετικό ανάχωμα έναντι της κεντρικής εξουσίας. Αυτό έπρεπε να εξαλειφθεί. Η θεσμική λοιπόν προσπάθεια ολοκληρώθηκε πριν από 15 χρόνια με τη συρρίκνωση των δήμων και των κοινοτήτων από 6.324 σε 325. Παράλληλα, η αύξηση των αρμοδιοτήτων με μείωση των πόρων, οδήγησε σε διάλυση πολλές υπηρεσίες τους, οδηγώντας την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε απαξίωση. Η δεύτερη φάση θα είναι η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών αυτών…
Υπό τις συνθήκες αυτές, οι αυτοδιοικητικές εκλογές γενικά, και ειδικότερα η μάχη για την Περιφέρεια Αττικής, παίρνουν μια ιδιαίτερη σημασία και επικαιρότητα. Και δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι τούτες είναι ίσως οι κρισιμότερες αυτοδιοικητικές εκλογές: γιατί θα κρίνουν όχι μόνο το μέλλον της αυτοδιοίκησης καθαυτής, αλλά μέσα από την ΤΑ, τον μέλλον της ίδιας της χώρας. Αν δηλαδή, η ΤΑ διατηρήσει κάποιο έρμα που θα την κρατήσει στα πόδια της στο πλαίσιο μελλοντικής παραγωγικής ανασυγκρότησης. Ή αν θα καταλήξει ένα σχεδόν διακοσμητικό στοιχείο, με συρρικνωμένο το συμμετοχικό χαρακτήρα.
Στον αγώνα αυτόν, για μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα ανταποκρίνεται στο όνομά της, δεν θα αποτελεί δηλαδή ετεροδιοίκηση, αλλά πεδίο άμεσης Δημοκρατίας και συμμετοχικών διαδικασιών, εντάσσεται η μάχη για την πρώτη περιφέρεια της χώρας, την Περιφέρεια Αττικής. Την περιφέρεια που αποκρυσταλλώνει όλες τις παθογένειες της χώρας: ανεργία κοντά στο 30%, με τους νέους και τις γυναίκες τα πρώτα θύματά της, λουκέτο σε χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σοβαρά προβλήματα υποδομών. Την Περιφέρεια που θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Για πρώτη φορά τις τελευταίες δεκαετίες, η Αριστερά έχει τη δυνατότητα, με τη στήριξη ενός πλατιού κοινωνικού μετώπου, μέσα από ευρείες συμμαχίες, να βάλει τη σφραγίδα της στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της Ελλάδας, μία από τις σημαντικότερες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να αποτελέσει έναν κρίκο στην αλυσίδα των αγώνων για δημοκρατία και κοινωνική χειραφέτηση, αγώνων στους οποίους η Αριστερά έπαιζε ανέκαθεν καταλυτικό ρόλο στο πλαίσιο της παράδοσης αυτονομίας της Αυτοδιοίκησης έναντι του κεντρικού κράτους. Μίας παράδοσης που έχει να κάνει με την αναζήτηση σπερμάτων αυτονομίας και νέων μορφών διακυβέρνησης, σε αντιπαράθεση με τον συγκεντρωτισμό της κεντρικής κρατικής εξουσίας. Αυτήν ακριβώς την παράδοση καλούμαστε σήμερα, με την μάχη για την Περιφέρεια Αττικής, να κάνουμε πράξη. Να αποδείξουμε, με άλλα λόγια, ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί και οφείλει να γίνει «σχολείο δημοκρατίας». Μακριά από συστήματα διαπλοκής και εξυπηρέτησης εργολαβικών συμφερόντων, όπως ισχύει σήμερα, με τη Διοίκηση του απερχόμενου Περιφερειάρχη.
Με λίγα λόγια, το στίχημα είναι να αποδείξουμε ότι «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν απ’ το λαό και ασκούνται από το λαό», από τους πολίτες, με τους πολίτες, για τους πολίτες. Και αυτό το στοίχημα δεν πρέπει σήμερα να χαθεί! Γιατί δεν αφορά ένα πρόσωπο, ένα συνδυασμό ή ένα κόμμα. Αλλά το μέλλον της κοινωνίας. Το οποίο ή θα είναι κοινωνικά δίκαιο και αλληλέγγυο ή δεν θα υπάρξει…