“Να μην επιτρέψουμε να γίνει η γυναικεία υπόθεση ‘παράπλευρη απώλεια’”
Άρθρο της Ρένας Δούρου στην Εποχή της Κυριακής
“Σήμερα η οπισθοδρομική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ οφείλει να λειτουργήσει ως ηλεκτροσόκ εγρήγορσης, αντίδρασης και ανάληψης δράσης για μια υπόθεση – την ένταξη της έμφυλης διάστασης σε όλες τις πολιτικές -, που δεν αφορά ένα κόμμα, έναν πολιτικό χώρο, μια ομάδα, αλλά το σύνολο της κοινωνίας”, γράφει η Ρένα Δούρου στο άρθρο της σήμερα στην “Εποχή”, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Εξάλειψης της βίας κατά των Γυναικών και την έκδοση από το Ινστιτούτο Πουλαντζάς (με επιμέλεια της Ι. Σακκά) ενός απανθίσματος κειμένων της Σούλας Παναρέτου από τη στήλη της “Κρείττον σιγάν” στην Αυγή.
“Η Παναρέτου, μια σύγχρονη, ολιστική διανοούμενη αναδείκνυε συστηματικά και τεκμηριωμένα το νήμα που ενώνει το φεμινιστικό κίνημα, τα έμφυλα δικαιώματα, την κοινωνική Ευρώπη, υπογραμμίζοντας ότι “ο σεξισμός είναι ο μαζικότερος και αρχαιότερος ρατσισμός””, τονίζεται στο άρθρο.
Η Ρ. Δούρου υπογραμμίζει τον κίνδυνο που αποτελεί για τη γυναικεία χειραφέτηση η σημερινή κυβέρνηση, “που εμφορείται από το τρίπτυχο “πατρίς – θρησκεία – οικογένεια”, κι έχει στραμμένο το βλέμμα της στο χθες και όχι στο αύριο όπως φάνηκε από τη συνταγματική αναθεώρηση και όχι μόνο”. Πρόκειται για αποφάσεις που σηματοδοτούν “σοβαρή οπισθοδρόμηση των κοινωνικών δικαιωμάτων” γεγονός που “καθιστά επείγοντα και επίκαιρο τον αγώνα για την υπεράσπιση της έμφυλης ισότητας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου” σε μια κοινωνία όπου “αυξάνονται οι γυναικοκτονίες” και όπου “μειώνεται ή περιθωριοποιείται η συμμετοχή γυναικών στα κοινά – σε τοπικό ή κεντρικοπολιτικό επίπεδο”.
“Έχουμε την ευθύνη να μην επιτρέψουμε να γίνει η γυναικεία υπόθεση ‘παράπλευρη απώλεια’. Και την πρωτοβουλία οφείλουμε να την αναλάβουμε εμείς, σήμερα”, καταλήγει το άρθρο της Ρ. Δούρου.
Ακολουθεί το άρθρο της Ρ. Δούρου στην “Εποχή” που κυκλοφορεί σήμερα:
Η έκδοση του τόμου με μια ανθολογία των άρθρων της Σούλας Παναρέτου στην Αυγή (ως Μελίνα Βολιώτη) συνέπεσε σχεδόν με την Διεθνή Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Η Παναρέτου, μια σύγχρονη, ολιστική διανοούμενη αναδείκνυε συστηματικά και τεκμηριωμένα το νήμα που ενώνει το φεμινιστικό κίνημα, τα έμφυλα δικαιώματα, την κοινωνική Ευρώπη, υπογραμμίζοντας ότι “ο σεξισμός είναι ο μαζικότερος και αρχαιότερος ρατσισμός”.
Η απουσία της γίνεται σήμερα αισθητή καθώς διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία βιώνουμε την υποχώρηση των κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως φάνηκε από την προκλητική όσο και αποκαλυπτική της νεοδεξιάς και παλαιοσυντηρητικής ιδεολογίας που επιστρέφει, απόφαση της κυβέρνησης (με τη στήριξη του ΚΙΝΑΛ και της Ελληνικής Λύσης), να απορρίψει τη συνταγματική καθιέρωση της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, με την αναθεώρηση του άρθρου 5 παρ.2. Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μια σοβαρή οπισθοδρόμηση των κοινωνικών δικαιωμάτων, η οποία καθιστά επείγοντα και επίκαιρο τον αγώνα για την υπεράσπιση της έμφυλης ισότητας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, σήμερα απέναντι σε μια κυβέρνηση, στην οποία μετέχουν μόλις πέντε γυναίκες. Μια κυβέρνηση που εμφορείται από το τρίπτυχο “πατρίς – θρησκεία – οικογένεια”, κι έχει στραμμένο το βλέμμα της στο χθες και όχι στο αύριο όπως φάνηκε από τη συνταγματική αναθεώρηση και όχι μόνο. Πρόκειται για μια ιδεοληπτική κυβέρνηση που περιθωριοποιεί διεθνώς τη χώρα καθώς, με τις αποφάσεις τις αγνοεί την ατζέντα βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και του στόχου 5 για την ισότητα των φύλων ή το άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε..
Ας μην ξεχνάμε ότι μια από τις πρώτες αποφάσεις της νέας κυβέρνησης ήταν η υποβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Φύλων, που αφού μετονομάστηκε σε “Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων” μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Εργασίας. “Τυχόν υποβάθμιση της ΓΓΙΦ θα δυσχεράνει τον αγώνα του κινήματος για εξάλειψη των διακρίσεων και ιδίως των ανισοτήτων λόγω φύλου, που αποτελεί συνταγματική επιταγή. Και έπειτα, πώς είναι δυνατόν να «πειράξεις» έναν φορέα που έχει πίσω του τριάντα χρόνια λειτουργίας και που η δημιουργία του αποτέλεσε προοδευτικό βήμα; Που έχει συγκεντρώσει και εκπαιδεύσει πολιτικό προσωπικό, που σήμερα διαθέτει πλούσια εμπειρία; Η ηθική βλάβη που συνεπάγεται μια τέτοια ανιστόρητη απόφαση είναι ανυπολόγιστη”. Τα λόγια της Παναρέτου το 2013 ηχούν, δυστυχώς, επίκαιρα… Μια απόφαση που περιορίζει την ισότητα στα ζητήματα εργασίας ενώ πρόκειται για ολιστικό διακύβευμα που επιβάλλει οριζόντια πολιτική καθώς αφορά τη χειραφέτηση και τη συμμετοχή στα κοινά, τη βία κατά των γυναικών που εξαπλώνεται, την επιστροφή των πατριαρχικών στερεοτύπων, τη φτώχεια των γυναικών μέσα από τις ανισότητες που βαθαίνουν, την εκπαίδευση, το περιβάλλον. Η απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη ούτε τυχαία ούτε συγκυριακή ήταν: πλήττει ένα σύγχρονο, πολυπαραγοντικό διακύβευμα – παράγοντα ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και Δημοκρατίας.
Σήμερα η οπισθοδρομική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ οφείλει να λειτουργήσει ως ηλεκτροσόκ εγρήγορσης, αντίδρασης και ανάληψης δράσης για μια υπόθεση – την ένταξη της έμφυλης διάστασης σε όλες τις πολιτικές -, που δεν αφορά ένα κόμμα, έναν πολιτικό χώρο, μια ομάδα, αλλά το σύνολο της κοινωνίας. Η γυναικεία χειραφέτηση, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, μας επιβάλλει την ατζέντα της. Μας επιβάλλει την αυτοκριτική σε εποικοδομητική κατεύθυνση, έτσι ώστε να υπερβούμε εκείνες τις αδυναμίες που κρατούν εγκλωβισμένη τη δυναμική του γυναικείου κινήματος. Ειδικά σήμερα που βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή. Ενώ σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, δρομολογούνται εξελίξεις, κινηματικές πρωτοβουλίες, στην Ελλάδα βρισκόμαστε μπροστά στην παλινόρθωση στερεοτυπικών μοντέλων τόσο σε επίπεδο κυβέρνησης όσο και κοινωνίας – πρόσφατο παράδειγμα η χυδαία, σεξιστική διακωμώδηση της σεξουαλικής παρενόχλησης φοιτήτριας του ΑΠΘ από μεσημεριανή τηλεοπτική εκπομπή του ΣΚΑΙ… Ενώ την ίδια στιγμή αυξάνονται οι γυναικοκτονίες σε μια κοινωνία όπου μειώνεται ή περιθωριοποιείται η συμμετοχή γυναικών στα κοινά – σε τοπικό ή κεντρικοπολιτικό επίπεδο. Δεν είναι τυχαίος ούτε ο μικρός αριθμός βουλευτριών ή γυναικών δημάρχων – 61 και 19!
Περιστατικά και φαινόμενα που δείχνουν πόση δουλειά έχουμε δουλειά μπροστά μας. Που δείχνουν το δρόμο της αντίστασης σε ένα ανανεωμένο, δυναμικό φεμινιστικό κίνημα που δίνει φωνή σε όλες τις γυναίκες, που σήμερα είναι τα θύματα της νεοδεξιάς συντηρητικής, πατριαρχικής, οπισθοδρομικής ιδεολογίας. Σε όλες τις γυναίκες που βλέπουν να γίνεται πράξη μια παράδοξη – κοινωνικά επικίνδυνη και οικονομικά άδικη – ισότητα προς τα κάτω.
Ένα φεμινιστικό κίνημα που παλεύει για την ένταξη της έμφυλης διάστασης σε όλες τις πολιτικές. Γιατί έχουμε εμείς την ευθύνη να μην επιτρέψουμε να γίνει η γυναικεία υπόθεση ‘παράπλευρη απώλεια’. Και την πρωτοβουλία οφείλουμε να την αναλάβουμε εμείς, σήμερα. Γιατί, όπως έλεγε μια γυναίκα συγγραφέας: “είναι λάθος για μία γυναίκα να περιμένει τον άνδρα να κτίσει τον κόσμο που αυτή θέλει αντί να τον δημιουργήσει η ίδια”.
