Της Ρένας Δούρου – Όσο περνούν οι μέρες, ξεδιπλώνεται η “μεγάλη εικόνα” σχετικά με την πανδημία και τις αιτίες ανάπτυξης και διασποράς της. Και γίνεται όλο και πιο φανερό ότι πρόκειται για εικόνες από το μέλλον.
Της Ρένας Δούρου*
Όσο περνούν οι μέρες, ξεδιπλώνεται η “μεγάλη εικόνα” σχετικά με την πανδημία και τις αιτίες ανάπτυξης και διασποράς της. Και γίνεται όλο και πιο φανερό ότι πρόκειται για εικόνες από το μέλλον. Όσα δραματικά βιώνουμε σήμερα μπορεί να επαναληφθούν, αν επιμείνουμε στα ίδια.
Αν δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας, παραγωγής, κατανάλωσης των κοινωνιών μας και ειδικότερα στη σχέση τους με τη φύση, το οικοσύστημα, τη βιοποικιλότητα. Μια σχέση που έχει βαθιά διαταραχθεί όπως τεκμηριωμένα αποδεικνύει η κλιματική κρίση και οι ακραίες επιπτώσεις της (πλημμύρες, ερημοποιήσεις, μεγα-πυρκαγιές), που η συχνότητα και η έντασή τους έχουν ανατρέψει την καθημερινότητα του πλανήτη από τον έναν πόλο στον άλλο.
“Δεν πρόκειται για κάποια τυχαία ενέργεια του Θεού. Προκαλείται από αυτό που κάνουμε στο περιβάλλον” παρατηρεί ο Πήτερ Ντάζακ, πρόεδρος της οργάνωσης “EcoHealth Alliance”, εξηγώντας ότι η σημερινή πανδημία πρέπει να γίνει αντιληπτή ως “μια θανατηφόρα προειδοποίηση”.
Ένα είδος ηλεκτροσόκ, καθώς το καπιταλιστικό μοντέλο ανάπτυξης κατέστρεψε το περιβάλλον, αποψίλωσε δάση όπως τον Αμαζόνιο, αποξήρανε εκτάσεις, ανέτρεψε ισορροπίες, ευνοώντας τη μετάδοση και τη διάδοση ασθενειών που μέχρι πρότινος αφορούσαν αποκλειστικά το ζωικό βασίλειο.
Αναδεικνύεται έτσι το νήμα που συνδέει τη βιοποικιλότητα, την εντατική γεωργία και τον πολλαπλασιασμό των πανδημιών. Αναδεικνύονται οι συνέπειες του σημερινού μοντέλου εξάντλησης των φυσικών πόρων στο όνομα του κέρδους, αναγκάζοντας μάλιστα ακόμη και ακραιφνείς θιασώτες των αγορών να διαπιστώσουν (υποκριτικά;) τα όρια του νεοφιλελεύθερου δόγματος.
Διαγράφεται πλέον το κρίσιμο πεδίο της επερχόμενης ιδεολογικής και πολιτικής αναμέτρησης. Ένα πεδίο όπου οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που συνομολογούν ότι οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές καταστρέφουν τον πλανήτη, το περιβάλλον, την υγεία, θα αναμετρηθούν με εκείνες που εκφράζουν το 1% των ισχυρών, εκείνες που οι απόψεις τους συμπίπτουν με τους κλιματο-σκεπτικιστές, εκείνες που απορρίπτουν ό,τι δημόσιο, συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας Υγείας, ως κοστοβόρο και άχρηστο.
Τις δυνάμεις που στην Ε.Ε. υψώνουν τείχη στους πρόσφυγες και τους μετανάστες και που σήμερα αρνούνται αλλαγή ρότας και στήριξη των χωρών που έχουν πληγεί από τον ιό, καταστρέφοντας ό,τι έχει απομείνει από τις ιδρυτικές αρχές της Ε.Ε. για Δημοκρατία, αλληλεγγύη, κοινωνική συνοχή.
Πρόκειται για τις δυνάμεις τού χθες που επιχειρούν να θέσουν την κλιματική κρίση σε αντιδιαστολή με τη χρηματοδότηση του αγώνα κατά της πανδημίας προκειμένου, in fine, να διατηρήσουν το status quo γιατί έτσι τους συμφέρει.
Δεν συμφέρει όμως τον πλανήτη. Γιατί το διακύβευμα είναι η οικοδόμηση ανθεκτικών κοινωνιών και βιώσιμων οικονομιών μέσα από τρεις άξονες με σαφές προοδευτικό και οικολογικό πρόσημο.
Την άμεση κινητοποίηση οικονομικών πόρων ανάλογων του μεγέθους της πρόκλησης του ιού σε επίπεδο δημόσιας υγείας, τη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάκαμψης της οικονομίας με όρους προστασίας της εργασίας και κοινωνικής συνοχής, την οικοδόμηση αναχωμάτων στην καλπάζουσα κλιματική κρίση – την πανδημία διαρκείας.
Ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο δηλαδή με όρους κοινωνικής και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και ασφάλειας, γιατί τίποτε δεν θα είναι όπως πριν και είμαστε υπόλογοι απέναντι στις νέες γενιές.
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχης Κλιματικής Αλλαγής, Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Πρασινα και Αριστερά / Νέο κοινωνικό συμβόλαιο | Αυγή (avgi.gr)
