Η ξηρασία δεν είναι η μόνη συνέπεια της κλιματικής κρίσης που συνδέεται με τα επαναλαμβανόμενα κύματα καύσωνα
Αποκλεισμένοι δρόμοι γιατί η άσφαλτος στο οδόστρωμα φούσκωσε. Διακοπή της λειτουργίας του τραμ γιατί έλιωσαν τα ηλεκτρικά καλώδια. Στα ξενοδοχεία τα δωμάτια με αιρ κοντίσιον έγιναν ανάρπαστα. Πρόκειται για μερικές από τις συνέπειες του νέου κύματος καύσωνα που πλήττει τη Βόρεια Αμερική – τον Καναδά και τις δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ. Στο Σιάτλ και το Πόρτλαντ ο υδράργυρος εκτοξεύθηκε στους 46,1 και 41,6 βαθμούς Κελσίου – πρωτόγνωρα επίπεδα σε περιοχές που είναι γνωστές για το ψυχρό κλίμα τους και όπου τα προηγούμενα ρεκόρ ζέστης χρονολογούνται τον Αύγουστο του 1981 και Ιούλιο του 1965! Το 2020 το 27% των δυτικών ΗΠΑ, δηλαδή εννέα Πολιτείες, θεωρείτο ότι βρισκόταν σε κατάσταση ξηρασίας. Φέτος η κατάσταση αυτή αφορά το 76% της περιοχής, με το 47% να αντιμετωπίζει σοβαρή ή ακραία ξηρασία, που πλήττει 58 εκατομμύρια άτομα, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ξηρασίας του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα.
Ωστόσο η ξηρασία δεν είναι η μόνη συνέπεια της κλιματικής κρίσης που συνδέεται με τα επαναλαμβανόμενα κύματα καύσωνα. Αυτά επηρεάζουν και σε ατομικό επίπεδο, προκαλώντας μεγάλες εντάσεις, που ξεκινούν από την επιθετική οδηγική συμπεριφορά, την παρατεταμένη χρήση της κόρνας ή τα… επιθετικά “τιτιβίσματα” στο Τουίτερ (σύμφωνα με μελέτη του 2015) για να φτάσουν στη βίαιη εγκληματικότητα και την αύξηση της αστυνομικής βίας.
Μια έρευνα του Μάθιου Ράνσον σχετικά με το έγκλημα, τον καιρό και την κλιματική αλλαγή, που δημοσιεύθηκε στη Journal of Environmental Economics and Management, εκτιμά τον αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης στην εγκληματική δραστηριότητα στις ΗΠΑ. Έτσι, σύμφωνα με ανάλυση που στηρίχτηκε σε στοιχεία 30 ετών, τα οποία συσχετίζουν εγκληματικότητα και καιρικά δεδομένα σε 2.997 αμερικανικές κομητείες, ώς το 2099 η κλιματική κρίση θα προκαλέσει 22.000 επιπλέον φόνους, 180.000 βιασμούς, 1,2 εκατομμύριο σοβαρά περιστατικά βιαιοπραγίας, 2,3 εκατομμύρια απλά περιστατικά βιαιοπραγίας, 3,7 εκατομμύρια ληστείες, διαρρήξεις, κλοπές καθώς και 580.000 κλοπές αυτοκινήτων στις ΗΠΑ! Στα ίδια συμπεράσματα κατέληξε και πρόσφατη (2017) έρευνα για τη σχέση θερμοκρασίας και εγκλήματος στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια την περίοδο από το 2006 ώς το 2015, που δημοσιεύθηκε στη Journal of Urban Health. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι βίαια εγκλήματα και παραβατική συμπεριφορά είναι συχνότερα όταν αυξάνεται η ζέστη: “τα εγκλήματα στις πόλεις μπορεί να είναι μια σημαντική, πλην όμως παραμελημένη πτυχή των συνεπειών στη δημόσια υγεία της αύξησης της θερμοκρασίας”. Εξάλλου στην Journal of Community and Applied Social Psychology τρεις επιστήμονες ανέλυσαν την επίδραση της αυξημένης θερμοκρασίας στη συμπεριφορά των αστυνομικών, που αποδεικνύεται ότι σε συνθήκες καύσωνα είναι πιθανότερο να χρησιμοποιήσουν το όπλο τους…
Όμως και η ρύπανση του περιβάλλοντος συμβάλλει, σύμφωνα με τους επιστήμονες, σε αύξηση εγκληματικών περιστατικών, όπως έδειξε η έρευνα, το 2018 (στην επιθεώρηση Psychological Science), στοιχείων από 9.360 αμερικανικές πόλεις. Οι μελετητές αναδεικνύουν το “ηθικό κόστος” της ρύπανσης του αέρα, που μεταφράζεται σε εγκληματικά περιστατικά, από κλοπές ώς φόνους.
Οι διαπιστώσεις αυτές, που κρύβονται πίσω από τους τίτλους περί “νέου κύματος καύσωνα”, προστίθενται στη γνωστή αλυσίδα των συγκρούσεων, των εμφυλίων, των μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων, επιβεβαιώνοντας ότι οι κοινωνίες μας γίνονται όλο και πιο αβίωτες εξαιτίας της κλιματικής κρίσης. Αποδεικνύοντας εμπράκτως την επιτακτική αναγκαιότητα περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας, στο πλαίσιο των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Και δείχνοντας ότι έχει ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος και πολύτιμες ανθρώπινες ζωές…
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
