Τις τελευταίες μέρες, με αφορμή την Διάσκεψη στη Γλασκώβη, πολλαπλασιάζονται οι εκθέσεις επιστημόνων και ερευνητών που επιδιώκουν να ηχήσουν ως συναγερμοί
Μπορεί κυριολεκτικά στο “παρά πέντε” ΗΠΑ και Κίνα να κατέληξαν σε ένα “κοινό ανακοινωθέν για την ενίσχυση δράσης για το κλίμα”, το οποίο χαιρέτισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ ως “σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση”, μπορεί ενδεχομένως αυτή να ήταν και η συμβολική κίνηση που έλειπε από την COP 26, όμως το ζητούμενο, για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα, παραμένει. Η μετατροπή των λόγων σε έργα. Η υλοποίηση των στόχων που έχει θέσει η Συμφωνία του Παρισιού το 2015.
Ωκεανοί, λίμνες, ποτάμια, δάση, παγετώνες, οικοσυστήματα που επί αιώνες παρέμεναν σταθερά καταρρέουν εκπέμποντας SOS και αναγκάζοντας τον ήρεμο συνήθως Αντόνιο Γκουτέρες, γ.γ. του ΟΗΕ, να χρησιμοποιήσει φράσεις ελάχιστα διπλωματικές, όπως “σκάβουμε τους τάφους μας” ή “χρησιμοποιούμε τη φύση ως τουαλέτα”. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει μεγάλος κίνδυνος η υλοποίηση των υποσχέσεων να χαθεί (ξανά) στη… μετάφραση… Όπως άλλωστε γίνεται από τις αρχές τις δεκαετίας του 1990.
Τις τελευταίες μέρες, με αφορμή την Παγκόσμια Διάσκεψη στη Γλασκώβη, πολλαπλασιάζονται οι εκθέσεις επιστημόνων και ερευνητών που επιδιώκουν να ηχήσουν ως συναγερμοί. Από την έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού για την Κατάσταση του Παγκόσμιου Κλίματος για το 2021, σύμφωνα με την οποία η κλιματική αλλαγή έχει καταστροφικές συνέπειες στη διατροφική ασφάλεια και τις μετακινήσεις πληθυσμών, στη βιωσιμότητα κρίσιμων οικοσυστημάτων και ανθρώπινων κοινοτήτων, αλλά και στην επιβράδυνση της προόδου για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ το 2030. Έως την ετήσια έκθεση αναφοράς του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, η οποία δημοσιοποιήθηκε ακριβώς πριν ξεκινήσουν οι εργασίες της COP 26, προειδοποιώντας για “καταστροφική” αύξηση 2,7 βαθμών Κελσίου (ή, στην καλύτερη περίπτωση, 2,2 βαθμών αν προστεθούν οι στόχοι για ουδετερότητα άνθρακα μέχρι τα μέσα του αιώνα).
Γεγονός που επιβεβαίωσε και η μελέτη μιας από τις πιο σημαντικές οργανώσεις για την κλιματική ανάλυση, η διεθνώς αναγνωρισμένη Climate Action Tracker (CAT). Οι αναλυτές της έκαναν αυτό που ονόμασαν “έλεγχο της πραγματικότητας”. Διαπίστωσαν έτσι χάσμα μεταξύ όσων υποσχέθηκαν οι χώρες για τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και των πραγματικών τους σχεδίων. Με άλλα λόγια, ενώ οι μακροπρόθεσμες προθέσεις των μεγάλων ρυπαντών είναι ορθές, η βραχυπρόθεσμη εφαρμογή τους κρίνεται ανεπαρκής…
Έτσι, αν ληφθούν υπόψη οι σημερινές πολιτικές και τα μέτρα που λαμβάνουν οι χώρες αυτές και όχι οι στόχοι που εξήγγειλαν, τότε η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αγγίξει τους καταστροφικούς 2,7 βαθμούς Κελσίου -κάτι που θα σημάνει ακόμη μεγαλύτερη διάδοση των ακραίων καιρικών φαινομένων, άνοδο της στάθμης των υδάτων, περισσότερες και εντονότερες ξηρασίες, πλημμύρες, καύσωνες, τυφώνες… Η διαπίστωση αυτή έρχεται σε αντίθεση με το κλίμα αισιοδοξίας που επιχειρήθηκε να καλλιεργηθεί, ειδικά την πρώτη εβδομάδα των εργασιών της COP, σχετικά με δήθεν συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,7 ή 1,8 βαθμούς.
“Μας ανησυχεί το γεγονός ότι ορισμένες χώρες προσπαθούν να παρουσιάσουν τη σύνοδο σαν ο στόχος του 1,5 βαθμού αύξησης της θερμοκρασίας να είναι ήδη πραγματικότητα, ενώ αυτό δεν ισχύει, απέχουμε πάρα πολύ. Και παράλληλα προσπαθούν να υποβαθμίσουν την ανάγκη των βραχυπρόθεσμων στόχων για το 2030 για εναρμόνιση με τον 1,5 βαθμό” εξηγεί ο Μπιλ Χέιρ, εκτελεστικός διευθυντής μιας από τις οργανώσεις που μετέχουν στην Climate Action Tracker της Climate Analytics.
Όλα αυτά κάνουν άκρως επίκαιρα τα λόγια με τα οποία η Μέρι Ρόμπινσον, πρώην Πρόεδρος της Ιρλανδίας, πρώην επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και νυν πρόεδρος των Elders (της οργάνωσης που ίδρυσε το 2007 ο Ν. Μαντέλα), σχολίασε τις δεσμεύσεις των χωρών στην COP: “Δεν έχουμε χρόνο για παιχνίδια”…
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
