Στο επίκεντρο, πλέον, η πυρηνική ενέργεια με… νέες μορφές
Η είδηση είναι πλέον γνωστή. Η πυρηνική ενέργεια (μαζί με το φυσικό αέριο) “πρασινίζουν”, υπό τις ευλογίες της Κομισιόν, που απέστειλε την Πρωτοχρονιά στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. το προσχέδιο απόφασης για την πράσινη ταξινόμηση! Έτσι, η χρηματοδότηση νέων πυρηνικών εργοστασίων γίνεται δυνατή υπό προϋποθέσεις, π.χ. για πιο σύγχρονες προδιαγραφές, εκπλήρωση κανόνων ασφαλείας του Euratom, για οικοδομική άδεια των εγκαταστάσεων έως το 2045. Πρόκειται για κρίσιμη απόφαση που σηματοδοτεί σημαντική οπισθοδρόμηση στον αγώνα για δίκαιη και ασφαλή πράσινη μετάβαση. Αν εγκριθεί, θα είναι μια απόφαση ενεργειακής γεωπολιτικής υψηλότατου ρίσκου και αμφιλεγόμενης ενεργειακής αποτελεσματικότητας. Δεν ήταν πάντως κεραυνός εν αιθρία…
Το “πρέσινγκ” του πυρηνικού λόμπι για να χαρακτηριστεί η πυρηνική πράσινη ενέργεια και έτσι να ενταχθεί (μαζί με το φυσικό αέριο, που αποτελεί ορυκτό καύσιμο) στο Σύστημα Ταξινόμησης Βιώσιμων Επενδύσεων ήταν συστηματικό ενόψει της απόφασης της Κομισιόν. Το Σύστημα Ταξινόμησης Βιώσιμων Επενδύσεων είναι σημαντικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει στόχο τον ορισμό των προϋποθέσεων σχετικά με το ποιες επενδύσεις, πραγματικά, σε αντίθεση με άλλες, δεν βλάπτουν το περιβάλλον, έτσι ώστε να τυγχάνουν ευκολότερης χρηματοδότησης.
Στο επίκεντρο, πλέον, η πυρηνική ενέργεια με… νέες μορφές. Όπως τους νέους, μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (small modular reactors), που παράγουν, σύμφωνα με τον ορισμό της Παγκόσμιας Πυρηνικής Ένωσης, ηλεκτρική ενέργεια μέχρι 300 MW και διαφημίζονται ως “ευέλικτοι, εύχρηστοι και ασφαλείς”… Αυτή ήταν άλλωστε η επιχειρηματολογία του Ράφαελ Μαριάνο Γκρόσι, γενικού διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας στην Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα, τον Νοέμβριο, στη Γλασκόβη, ο οποίος είπε, αναφερόμενους στους νέους αυτούς αντιδραστήρες, ότι “τέσσερις ή πέντε οικοδομούνται στον κόσμο σήμερα στη Ρωσία και την Κίνα και την Αργεντινή, και, μόλις ολοκληρωθούν, είμαι σίγουρος πως αυτό θα είναι game changer”.
Έναν μήνα νωρίτερα, στις 11 Οκτωβρίου 2021, οι υπουργοί Εξωτερικών πρωτοβουλίας χωρών με επικεφαλής τη Γαλλία και την Πολωνία, σε κοινό άρθρο τους σε πολλές ευρωπαϊκές εφημερίδες, προωθούσαν την άποψη ότι η πυρηνική ενέργεια, ως καθαρή και φθηνή πηγή ενέργειας, μπορεί να συμβάλει, με όρους ασφάλειας, στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. “Χρειαζόμαστε την πυρηνική ενέργεια προκειμένου να κερδίσουμε τη μάχη της κλιματικής αλλαγής. Αποτελεί για όλους μας ένα σημαντικό και αξιόπιστο κεφάλαιο για ένα μέλλον με χαμηλές εκπομπές άνθρακα”. Όλα δείχνουν λοιπόν ότι η προσπάθειά τους ευοδώθηκε.
Όμως τις απόψεις αυτές πολλοί, όπως η σημαντική ΜΚΟ Climate Action Network, τις αμφισβητούν τεκμηριωμένα. Σε σχετική παρέμβασή της, στις 19 Οκτωβρίου 2021, η οργάνωση παρατηρεί ότι “ούτε η πυρηνική ενέργεια αποτελεί βιώσιμη επιλογή. Τα πυρηνικά εργοστάσια είναι ένας λευκός ελέφαντας: χτίζονται αξιοθρήνητα αργά, είναι υπερβολικά ακριβά και τόσο απειλητικά όσο τα επικίνδυνα ραδιενεργά τους απόβλητα. Ακόμη κι αν οι κίνδυνοι ασφαλείας και τα υψηλά επενδυτικά κόστη μειώνονταν, το ενδεχόμενο η πυρηνική ενέργεια να αυξηθεί με τον ίδιο ρυθμό όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας παραμένει ελάχιστα ρεαλιστικό, όπως άλλωστε και το ενδεχόμενο να προσφέρει οτιδήποτε άλλο πέρα από εκπομπές κατά την περίοδο κατασκευής”.
Από την πλευρά της, η Συμμαχία “Don’t Νuke the Climate”, που κάνει από το 2000 εκστρατείες για “να μείνουν τα πυρηνικά έξω από τις κλιματικές συμφωνίες και την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού”, εξηγεί ότι “κάθε δολάριο που επενδύεται σε πυρηνική ενέργεια επιδεινώνει την κλιματική κρίση, εκτρέποντας επενδύσεις από την τεχνολογία των ΑΠΕ”.
ΥΓ.: Δυστυχώς, δεν εξέπληξε η προθυμία της κυβέρνησης Μητσοτάκη να συμφωνήσει με την πρόταση της Κομισιόν. “Καλή μαθήτρια” σε μια άκρως επικίνδυνη υπόθεση…
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
