Την περασμένη Δευτέρα ολοκληρώθηκε με επιτυχία η πρώτη ιδιωτική αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Πρόκειται για την αποστολή Axiom (Ax-1) σε συνεργασία της NASA με την εταιρεία SpaceX του Ίλον Μασκ. Την αποστολή αυτή πρόκειται να ακολουθήσουν κι άλλες, που αναμένονται εξαιρετικά προσοδοφόρες. Θα γίνει άραγε ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός από διεθνές εργαστήριο έρευνας… ξενοδοχείο για πλούσιους τουρίστες; Άγνωστο προς το παρόν. Το κρίσιμο όμως είναι ότι, πέραν όλων των άλλων, αυτό το είδος διαστημικού τουρισμού των σούπερ-πλούσιων μπορεί να έχει καταστροφικά υψηλό οικολογικό κόστος.
Στις 8 Απριλίου πάντως ξεκίνησε η αποστολή SpaceX Axiom-1, με επικεφαλής του πληρώματος των τριών ιδιωτών αστροναυτών (από 52 έως 71 ετών), τον επαγγελματία αστροναύτη Αμερικανό Μιγκέλ Λόπεζ Αλεγκρία και στόχο την ανάπτυξη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού για εμπορικούς σκοπούς, στο πλαίσιο της λεγόμενης οικονομίας της χαμηλής τροχιάς της Γης (low Earth orbit). Ο Λόπεζ Αλεγκρία υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται για παράδειγμα διαστημικού τουρισμού, γιατί το πλήρωμα ακολούθησε συγκεκριμένη εκπαίδευση και η αποστολή περιλάμβανε βιοϊατρικές έρευνες.
Ίσως όμως τα πράγματα να έχουν κι άλλη πτυχή. Αυτήν ακριβώς που ανέλυσε σε άρθρο της, στο περιοδικό “The Conversation”, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Φυσικής Γεωγραφίας του λονδρέζικου University College Ελοΐζ Μαρέ, επιχειρώντας να αναδείξει το πόσο επιβλαβείς μπορεί να μπορεί να είναι αυτές οι δραστηριότητες σε σχέση με την κλιματική κρίση και τα αέρια του θερμοκηπίου.
Πράγματι λοιπόν, το απίστευτο κόστος του εισιτηρίου που πλήρωσαν τα μέλη του πληρώματος (55 εκατομμύρια δολάρια) μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάποιο “καταπληκτικό πρόγραμμα βιοϊατρικής έρευνας εδώ στη Γη”. “Αλλά, πέρα από την παράλογη τιμή του εισιτηρίου, έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε για τις δυνητικές περιβαλλοντικές συνέπειες τέτοιων διαστημικών ταξιδιών” παρατηρεί. Και εξηγεί με τεχνικές λεπτομέρειες τις αιτίες αυτών των οικολογικών προβληματισμών, καταλήγοντας:
“Οι εκτοξεύσεις των πυραύλων και η επιστροφή των επαναχρησιμοποιούμενων εξαρτημάτων απελευθερώνουν ατμοσφαιρικούς ρύπους και αέρια του θερμοκηπίου σε πολλά επίπεδα της ατμόσφαιρας. Στη μέση και την άνω ατμόσφαιρα αυτοί οι ατμοσφαιρικοί ρύποι μπορούν να παραμείνουν επί χρόνια, ενώ οι αντίστοιχοι ρύποι στην επιφάνεια της Γης διαρκούν μερικές εβδομάδες. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι υπάρχουν λιγότερες χημικές αντιδράσεις ή μετεωρολογικά γεγονότα για την απομάκρυνση των ρύπων από τα μέσα ή ανώτερα επίπεδα”.
Οι συγκεκριμένοι ρύποι αφορούν διοξείδιο του άνθρακα και υδρατμούς, δηλαδή αέρια του θερμοκηπίου και σωματίδια άνθρακα ή αιθάλης που απελευθερώνονται από τα καυσαέρια του πυραύλου Φάλκον που χρησιμοποιείται για το ταξίδι της αποστολής.
Έτσι, η Ε. Μαρέ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου αναφερόμενη στη σύγκριση που έκανε ένας από τους συνιδρυτές του προγράμματος Axiom. Συνέκρινε τη δημιουργία βιομηχανικών και εμπορικών δικτύων σε χαμηλή γήινη τροχιά, με τις πρώτες μέρες ανάπτυξης του Διαδικτύου που είναι πλέον τεχνολογία παγκοσμίως προσβάσιμη. Αν επεκτείνουμε αυτή την αναλογία, μπορεί κανείς να φανταστεί παρεμφερή επίπεδα πρόσβασης στην οικονομία χαμηλής τροχιάς της Γης και τότε οι εκτοξεύσεις πυραύλων μπορούν να γίνουν συχνότερες σε σχέση με τις 146 που έγιναν πέρσι. “
Ένα τέτοιο σενάριο θα άλλαζε σημαντικά το κλίμα της Γης και θα έπληττε τις σημαντικές προόδους που έχουν γίνει για την αποκατάσταση του στρώματος του όζοντος. Επείγει η διεξαγωγή ερευνών για την εκτίμηση των συνεπειών μίας ανθηρής οικονομίας χαμηλής γήινης τροχιάς στον πλανήτη μας, που βρίσκεται ακριβώς από κάτω”.
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
