“Αυτή η πενταετία θα είναι οικολογική ή δεν θα υπάρξει” είπε στη Μασσαλία, μια εβδομάδα πριν από την επανεκλογή του, ο Εμανουέλ Μακρόν, παραφράζοντας τη γνωστή ρήση του Αντρέ Μαλρώ. Δεσμεύτηκε δε ότι θα μειώσει δύο φορές συντομότερα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ η Γαλλία βρίσκεται πίσω σε σχέση με τους κλιματικούς της στόχους και το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της χώρας έχει καλέσει την κυβέρνησή του να λάβει επιπλέον μέτρα για το κλίμα. Η χώρα έχει δεσμευθεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% ώς το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και να φτάσει σε ουδετερότητα του άνθρακα ώς το 2050.
Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, οι υποσχέσεις Μακρόν περί “μεγάλου οικολογικού έθνους”, περί “υπουργείου οικολογικού σχεδιασμού” (μια έννοια που εισήγαγε πρώτος ο Ζ. Λ. Μελανσόν), περί απεξάρτησης από τον άνθρακα του συνόλου της οικονομίας, μετασχηματισμού των διατροφικών και αγροτικών συστημάτων, προστασίας της βιοποικιλότητας κ.ά., δεν δημιούργησαν ιδιαίτερο ενθουσιασμό.
Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του Αρνώ Γκονζάγκ, αρχισυντάκτη του οικολογικού ένθετου του Νουβέλ Ομπσερβατέρ, υπό τον εύγλωττο τίτλο “Το μεγάλο οικολογικό έθνος κουράστηκε”: “Απορροφημένος από το πλαίσιο που γνωρίζουμε, ο Εμανουέλ Μακρόν δεν επιφύλαξε καμία θέση για το περιβάλλον στην εκστρατεία του. Και αν αισθανόμαστε ικανοποίηση που η Μαρίν Λεπέν, μια αμετανόητη εχθρός της οικολογίας, δεν επικράτησε, είναι εξαιρετικά απίθανο, αυτόν τον Απρίλιο του 2022, να δούμε να υλοποιούνται πραγματικές περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις”. “Εκτός κι αν ο Πρόεδρος ακολουθήσει κάποιες από τις προτάσεις της Σύμβασης των Πολιτών για το κλίμα…”, τελείωνε.
Σε ό,τι πάντως αφορά προτάσεις, μια ομάδα Γάλλων οικονομολόγων, μεταξύ τους και ο Τομά Πικετί, κατέθεσαν σοβαρή πρόταση για την ενέργεια και το κλίμα. Σε άρθρο τους, στις 27 Απριλίου, στη Μοντ, ζητούν από τη γαλλική προεδρία της Ε.Ε. “να επαναφέρει ξανά στο τραπέζι την πρόταση για μια νέα ευρωπαϊκή συνθήκη, σχετικά με τα διακυβεύματα της ενεργειακής μετάβασης, όπως υποστήριζε παλιά ο Ζακ Ντελόρ”. “Αυτή η συνθήκη πρέπει να αρθρώνεται γύρω από τρεις πυλώνες, που συντονίζονται στη βάση μιας κοινής μεθόδου”, προσθέτουν.
Προτείνουν, έτσι, από τη στιγμή που “οι πόροι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι εντελώς ανεπαρκείς”, ο 1ος πυλώνας να αφορά μαζικές επενδύσεις σε έργα για απεξάρτηση των οικονομιών από τον άνθρακα και, παράλληλα, απαλλαγή από την εξάρτηση από χώρες παραγωγούς ορυκτών καυσίμων. Ο 2ος πυλώνας αφορά μια “πραγματική στρατηγική επαγγελματικής μετάβασης”, καθώς η “ενεργειακή μετάβαση δημιουργεί πολλές νέες δουλειές αλλά θα πλήξει και εκατομμύρια εργαζόμενους σήμερα σε τομείς που σχετίζονται με τον άνθρακα”.
Ο 3ος πυλώνας αφορά στον “κρίσιμο ρόλο της Ε.Ε. για τη δημιουργία των μέσων που θα χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες της κλιματικής και κοινωνικής μετάβασης” και σε συγκεκριμένες προτάσεις, όπως π.χ. “ένας ευρωπαϊκός προοδευτικός φόρος στις μεγάλες περιουσίες” ή “η μετατροπή του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε μηχανισμό μόνιμου δανεισμού”. Για την επίτευξη αυτών των φιλόδοξων στόχων προτείνουν μια “δημοσιονομική – ενεργειακή Συνθήκη που ανοίγει τον δρόμο για δημοκρατική διακυβέρνηση με τη μορφή ευρωπαϊκής συνέλευσης που θα στηρίζεται στα εθνικά Κοινοβούλια”.
“Η πρόοδος με τις χώρες που το επιθυμούν είναι η αρχή που θα επιτρέψει στην Ε.Ε. την υλοποίηση των μεγάλων βημάτων και που θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη – μέλη να είναι στο ύψος της ιστορικής περιόδου που ζούμε”.
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
