Στο στόχαστρο της συντηρητικής πλειοψηφίας του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ μπαίνει ο θεμέλιος λίθος της περιβαλλοντικής προστασίας στη χώρα. Συγκεκριμένα, στα χνάρια της αμφισβήτησης του δικαιώματος στην άμβλωση, οι 6 (έναντι 3) συντηρητικοί δικαστές απειλούν το μέλλον της Clean Air Act, της νομοθεσίας – ορόσημο εδώ και 50 χρόνια για την προστασία του περιβάλλοντος στις ΗΠΑ.
Τον Ιούνιο αναμένεται η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου σε μια υπόθεση που φέρνει σε αντιπαράθεση έναν συνασπισμό από ρεπουμπλικανικές Πολιτείες και εταιρείες άνθρακα με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και το εύρος της δικαιοδοσίας της. Πρόκειται για την υπόθεση West Virginia v EPA, που θα κρίνει αν θα υπερισχύσει η άποψη των συντηρητικών ότι η Υπηρεσία δεν έχει αρμοδιότητα να ρυθμίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου με την αιτιολογία ότι το Clean Air Act δεν περιλαμβάνει ρητή αναφορά στα συγκεκριμένα αέρια που λειτουργούν καταλυτικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Οι υπέρμαχοι της προστασίας του περιβάλλοντος υπογραμμίζουν, βέβαια, τα αυτονόητα: ότι, δηλαδή, αφενός τα μέλη του Κογκρέσου δεν είναι εξειδικευμένοι επιστήμονες και γι’ αυτό έδωσαν τη δυνατότητα στις εξειδικευμένες Υπηρεσίες να δημιουργήσουν ευέλικτα, επιστημονικά προγράμματα που μπορούν να παίρνουν υπόψη τους τις εξελίξεις της επιστήμης, τα νέα δεδομένα και τεχνολογίες. Αφετέρου, στη δεκαετία του 1970, όταν ψηφίστηκε η σχετική νομοθεσία, το Κογκρέσο, που δεν ήταν σε θέση να προβλέψει την επιστημονική, τεχνολογική πραγματικότητα του 2022, χρησιμοποίησε γενικόλογες διατυπώσεις και έδωσε στις Υπηρεσίες ευρείες αρμοδιότητες. «Ο περιορισμός σήμερα, 50 χρόνια μετά, αυτής της γλώσσας επιτρέπει, στην ουσία, σε ένα μη αιρετό δεξιό δικαστήριο να ανατρέψει αποφάσεις ενός δικομματικού Κογκρέσου. Και αυτό δεν είναι καλό», παρατηρεί η ΜΚΟ Earthjustice.
Πράγματι, οι ενάγοντες στην υπόθεση West Virginia v EPA, κάνοντας έναν παραλληλισμό με την άποψη του Ανώτατου Δικαστηρίου ότι δεν υφίσταται συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση γιατί το αμερικανικό σύνταγμα δεν αναφέρει ρητά την άμβλωση, ισχυρίζονται ότι η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος δεν έχει αρμοδιότητα ρύθμισης των αερίων του θερμοκηπίου γιατί η νομοθεσία Clean Air Act δεν αναφέρεται ρητά σε αυτά! Και όπως ακριβώς οι υπέρμαχοι του δικαιώματος στην άμβλωση προειδοποιούν ότι η ανατροπή της ιστορικής απόφασης Roe v. Wade μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για μεγαλύτερο περιορισμό των ατομικών ελευθεριών, έτσι και η ακύρωση της αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος υπονομεύει την ικανότητα όλων των ομοσπονδιακών υπηρεσιών να ρυθμίζουν κάθε προϊόν ή πρακτική που δεν ορίζεται ρητά από το Κογκρέσο!
Τον κίνδυνο ανατροπής του θεμέλιου λίθου της περιβαλλοντικής προστασίας σκιαγραφεί, στην Ουάσινγκτον Ποστ, ο καθηγητής Νομικής στο Μπέρκλεϊ Νταν Φάρμπερ: «Η κλιματική ρύθμιση αντιμετωπίζεται από τους συντηρητικούς ως το δραματικό παράδειγμα της κανονιστικής υπέρβασης, γιατί το Κογκρέσο δεν έχει περάσει εξειδικευμένους νόμους που να λένε στην Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος να ρυθμίσει τις εκπομπές άνθρακα».
Αλλά και, στο περιοδικό Nature, η Κάρα Χόροβιτς, εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Emmett Για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, δηλώνει: «Είναι σαφές ότι δεν έχουμε καιρό για χάσιμο με καυγάδες για νομικές αρμοδιότητες αλλά μπορούμε να στοιχηματίσουμε ότι η απόφαση του Δικαστηρίου σε αυτή την υπόθεση θα κάνει αυτή τη δουλειά δυσκολότερη και όχι ευκολότερη», αναφερόμενη στην επιτάχυνση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης σε βάρος ανθρώπων και οικοσυστημάτων, όπως τις περιγράφει η Έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Και βέβαια η συγκεκριμένη απόφαση δεν είναι η μόνη απειλή για την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος: υπάρχουν και οι δημοσιονομικές περικοπές που επέβαλαν η κυβέρνηση Τραμπ και η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία του Κογκρέσου…
