Άρθρο της Ρένας Δούρου στην ιστοσελίδα libre.gr
“Οι εκλογές του Νοεμβρίου θα αλλάξουν τις ΗΠΑ, τους διεθνείς συσχετισμούς, θα προβληματίσουν την ΕΕ αλλά θα αφήσουν την Αθήνα στην ίδια θέση: εκείνη του δεδομένου, παθητικού, εσωστρεφούς συμμάχου του χθες”: παρατηρεί η Ρένα Δούρου, βουλεύτρια της Δυτικής Αθήνας και Τομεάρχισσα Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ στο άρθρο της στο αφιέρωμα της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας libre.gr για τις αυριανές εκλογές στις ΗΠΑ και τον αντίκτυπό τους στον κόσμο και την Ελλάδα.
Η εξωτερική πολιτική της χώρας, όταν δεν αντιμετωπίζει τη σχέση με τις ΗΠΑ με όρους επικοινωνίας (όπως άλλωστε φάνηκε και από την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022), βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μια παρωχημένη, εσωστρεφή προσέγγιση. Αυτή του “προκεχωρημένου φυλακίου της Δύσης” και μάλιστα σε μια περίοδο ανάδυσης νέων δρώντων (BRICS, Παγκόσμιου Νότου), που διεκδικούν μια νέα διεθνή, πολιτική, οικονομική τάξη.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Στήβεν Λι Μέγιερ, στους Νιού Γιόρκ Τάιμς, οι φετινές αμερικανικές εκλογές χαρακτηρίζονται από “άνευ προηγουμένου χείμαρρο μισών αληθειών, ψεμμάτων και κατασκευών, εσωτερικής και εξωτερικής προέλευσης”. Γεγονός που, σύμφωνα με τον ίδιο, “διαβρώνει τα θεμέλια της αμερικανικής δημοκρατίας, υπονομεύει αυτό που κάποτε ήταν κοινός τόπος, ότι δηλαδή οι εκλογές της χώρας, ανεξαρτήτως νικητή, ήσαν ελεύθερες και δίκαιες”.
Ανεξαρτήτως νικητή στις 5 Νοεμβρίου, η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθεί ξανά επιτακτικά μπροστά στην ανάγκη να καταστεί αυτόνομος πόλος, αντιμετωπίζοντας το μεγάλο της έλλειμμα: αυτό της στρατηγικής αυτονομίας της έναντι της Ουάσινγκτον.
Αναλυτικά άρθρο της Ρένας Δούρου στην ιστοσελίδα libre.gr
Δύο σημεία και μία παρατήρηση για τις αμερικανικές εκλογές
Μικρή συμβολή με δύο σημεία και μία παρατήρηση στη μεγάλη συζήτηση για τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ, που επηρεάζουν τις διεθνείς ισορροπίες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και φυσικά τη χώρα μας.
Σημείο πρώτο. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Στήβεν Λι Μέγιερ, στους Νιού Γιόρκ Τάιμς, οι φετινές αμερικανικές εκλογές χαρακτηρίζονται από “άνευ προηγουμένου χείμαρρο μισών αληθειών, ψεμμάτων και κατασκευών, εσωτερικής και εξωτερικής προέλευσης”. Γεγονός που, σύμφωνα με τον ίδιο, “διαβρώνει τα θεμέλια της αμερικανικής δημοκρατίας, υπονομεύει αυτό που κάποτε ήταν κοινός τόπος, ότι δηλαδή οι εκλογές της χώρας, ανεξαρτήτως νικητή, ήσαν ελεύθερες και δίκαιες”. Το 2007, ο δημοσιογράφος Μπιλ Άντερ δημιούργησε την ιστοσελίδα Politifact, για τον έλεγχο των ισχυρισμών των πολιτικών. Σήμερα διαπιστώνει ότι η προσπάθειά του είχε από ελάχιστο ως μηδενικό αποτέλεσμα. “Ποτέ δεν ήταν χειρότερα”, είπε σε συνέντευξή του, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του “Πέρα από το Μεγάλο Ψέμα”. Το πρόβλημα, εξήγησε, δεν είναι ο έλεγχος της αλήθειας των ισχυρισμών αλλά το γεγονός ότι ακόμη και αυτή καθαυτή η καταγγελία των ψεμμάτων χαρακτηρίστηκε από κάποιους πολιτική άσκηση. Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτή η πλάστιγγα του ψέματος γέρνει προς την πλευρά των Ρεπουμπλικάνων: “Έχουμε σύγκλιση ενός πολιτικού κι ενός κόμματος που πιστεύουν ότι μπορούν να κερδίσουν από το ψέμα”.
Σημείο δεύτερο. Ανεξαρτήτως νικητή στις 5 Νοεμβρίου, η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθεί ξανά επιτακτικά μπροστά στην ανάγκη να καταστεί αυτόνομος πόλος, αντιμετωπίζοντας το μεγάλο της έλλειμμα: αυτό της στρατηγικής αυτονομίας της έναντι της Ουάσινγκτον. Μια διαπίστωση που σχετίζεται με την ανυπαρξία σαφούς και ισχυρής Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας και εξηγεί τη μη ανάληψη από την ΕΕ σοβαρής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας για την Ουκρανία ή για εκεχειρία, απελευθέρωση των ομήρων και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην εξελισσόμενη γενοκτονία στη Λωρίδα της Γάζας. Δεν είναι τυχαίο ότι πρωτοβουλίες για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους- της προϋπόθεσης για ειρήνη με δικαιοσύνη – προήλθαν από μεμονωμένες χώρες της ΕΕ. “Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν απλά να ελπίζουν ότι θα αποδεχθούν ενδεχόμενες δραματικές αλλαγές της αμερικανικής πολιτικής στα επόμενα χρόνια αλλά θα πρέπει να κάνουν βήματα για να ενισχύουν και να προστατεύσουν τη δική τους θέση στον κόσμο”, σημείωνε σε έκθεσή του τον Μάιο του 2023 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για Διεθνείς Σχέσεις.
Παρατήρηση: Και η Ελλάδα; Ποια η στρατηγική της κυβέρνησης ενόψει των αμερικανικών εκλογών; Φευ. Η εξωτερική πολιτική της χώρας, όταν δεν αντιμετωπίζει τη σχέση με τις ΗΠΑ με όρους επικοινωνίας (όπως άλλωστε φάνηκε και από την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022), βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μια παρωχημένη, εσωστρεφή προσέγγιση. Αυτή του “προκεχωρημένου φυλακίου της Δύσης” και μάλιστα σε μια περίοδο ανάδυσης νέων δρώντων (BRICS, Παγκόσμιου Νότου), που διεκδικούν μια νέα διεθνή, πολιτική, οικονομική τάξη. Η Αθήνα, έχοντας εγκαταλείψει την ενεργητική, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική των πολυμερών συμμαχιών και πρωτοβουλιών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, εφαρμόζει το δόγμα του “δεδομένου και προβλέψιμου” συμμάχου έναντι των ΗΠΑ. Αδυνατεί να πιέσει, να διεκδικήσει προς όφελος των εθνικών συμφερόντων την ώρα που η Τουρκία συνομιλεί από τη Μόσχα και την Ουάσινγκτον ως τις αραβικές χώρες και εμφανίζεται ως νέα περιφερειακή (και όχι μόνο) δύναμη, συνεχίζοντας να αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας.
Εν κατακλείδι : οι εκλογές του Νοεμβρίου θα αλλάξουν τις ΗΠΑ, τους διεθνείς συσχετισμούς, θα προβληματίσουν την ΕΕ αλλά θα αφήσουν την Αθήνα στην ίδια θέση: εκείνη του δεδομένου, παθητικού, εσωστρεφούς συμμάχου του χθες…